เรื่องย่อละครเพื่อนแพง
ไอ้ลอ (ศุกลวัฒน์ คณารส) ลูกชายคนเดียวของ
เสือเทิด (วินัย ไกรบุตร) เสือกลับใจที่หวังใช้ชีวิตบั้นปลายอย่างสงบที่ทุ่งบ้านสร้าง โดยพาไอ้ลอมาอาศัยที่บ้านของเพื่อนรัก แต่มีเหตุสุดวิสัยที่ทำให้เสือเทิดต้องหนีตำรวจและถูกวิสามัญฆาตกรรมไปต่อหน้าลูกชาย ทำให้ไอ้ลอต้องอาศัยอยู่กับ
พิศ (ธนายง ว่องตระกูล) ตั้งแต่เล็กจนโต
ไอ้ลอเติบโตมาพร้อมๆ กับ
อีแพง (ฝนทิพย์ วัชรตระกูล) และ
นังเพื่อน (จีรนันท์ มะโนแจ่ม) ไอ้ลอได้ช่วยชีวิตของอีแพงขณะจะจมน้ำตาย โดยนังเพื่อนได้แต่ยืนร้องโหวกเหวกไม่ยอมช่วย
เสือเทิดถูกยิงตายต่อหน้าลูกชาย ก่อนตายได้ให้ไอ้ลอสาบานกับพระที่ห้อยคอว่าจะเป็นคนดี ไอ้ลอให้สัญญาและยึดมั่นในคำสาบานเสมอมา หากผิดคำสาบานก็ขอให้มันตายอย่างทรมาน ขณะที่อีแพงรู้สึกติดหนี้บุญคุณไอ้ลอที่ช่วยชีวิตมันไว้ จึงติดไอ้ลออย่างกับติดตังเม
10 ปีผ่านไป ไอ้ลอกับนังเพื่อนโตเป็นหนุ่มสาว ความสวยของนังเพื่อน ทำให้หนุ่มต่างหมู่บ้านเข้ามาเกาะแกะ จนพิศกลัวลูกสาวจะได้ผัวนักเลง จึงคิดจะให้แต่งงานกับไอ้ลอที่รักชอบกันมานาน และไอ้ลอก็เป็นคนดี ตั้งใจจะให้
สมภารบุญ (กรุง ศรีวิไล) ดูฤกษ์หมั้นฤกษ์แต่งให้ นังแพงรู้เรื่องเขาก็พยายามทำให้หลวงพ่อดูดวงของไอ้ลอกับนังเพื่อนผิดๆ เพื่อไม่ให้ทั้งสองได้แต่งงานกัน พอพิศและนังเพื่อนรู้ก็โกรธ หาเรื่องดุด่าทุบตีนังแพงจนไอ้ลอสงสาร
แต่ในที่สุด ไอ้ลอก็ได้ฤกษ์แต่งงานมาเป็นเดือนหก ก่อนมีการเก็บเกี่ยวข้าวในนา ก่อนที่จะถึงวันหมั้นตามฤกษ์
เสือมิ่ง (เวนซ์ ฟอลโคเนอร์) ลูกน้องเก่าของเสือเทิดหนีคดีมาที่บ้านสร้าง หวังจะมากบดานอยู่ที่นี่สักพัก ตั้งใจจะพาไอ้ลอไปอยู่ด้วย เพื่อสืบสานการเป็นโจรของมัน แต่ไอ้ลอปฏิเสธ
เรื่องรู้ไปถึง
วีระ (กฤษฎา สุภาพพร้อม) ลูกชาย
นายประจวบ (ศตวรรษ ดุลยวิจิตร) เจ้าของโรงสีใหญ่ในอำเภอที่เขม่นกับไอ้ลอมานานเพราะพยายามแย่งนังเพื่อนจากไอ้ลอ วีระรู้ว่าเสือมิ่งและไอ้ลอรู้จักกัน และเสือมิ่งต้องการให้ไอ้ลอไปอยู่ด้วย จึงจ้างให้เสือมิ่งสร้างสถานการณ์ให้ชาวบ้านเกลียดไอ้ลอ เพื่อที่ไอ้ลอจะได้ไปจากบ้านสร้าง เสือมิ่งฉกเอาสร้อยพระของเสือเทิดที่ไอ้ลอห้อยไว้ไป แล้วทำให้ชาวบ้านเข้าใจว่าไอ้ลอกับเสือเทิดเป็นพวกเดียวกัน ไอ้ลอจึงถูกชาวบ้านโกรธแค้น คิดว่าวางแผนให้เสือมิ่งมาปล้นพวกตน
ขณะที่นังเพื่อนได้พบกับ
แรม (อุษณีย์ วัฒฐานะ) ลูกสาว
ครูแสง (ปิยะ ตระกูลราษฎร์) ที่ถูกส่งไปเรียนนาฏศิลป์ในพระนคร แต่ความจริงไปขายตัวมั่วผู้ชาย และเป็นคนเห็นแก่ตัวอย่างร้ายกาจ แรมกลับมาบ้าน ครูแสงหวังจะให้แรมกลับมาช่วยดูแลคณะนาฏศิลป์ แต่แรมก็ทำตัวเหลวแหลกปิดบังความเลวของตัวเองไม่ให้ครูแสงรู้ แถมยังพยายามชักชวนนังเพื่อนให้ไปพระนครด้วยกัน เพราะอยากเอาไปขายเข้าซ่อง ก่อนจะเข้าพระนคร แรมเอาเครื่องดนตรีครูสายไปขาย แต่โกหกว่าจะเอาไปซ่อม เตรียมหิ้วกระเป๋าหนีเข้าพระนคร แต่อีแพงรู้เข้าจึงฟ้องครูแสง ครูแสงเสียใจมากถึงกับตรอมใจ
แรมถูกจับขังไว้ในห้อง ก็เล่นละครบีบน้ำตาจะเป็นจะตาย เรียกหาแต่นังเพื่อน ครูแสงสงสารยอมปล่อยตัวออกมา แต่นังแรมก็ชั่วสุดขีด ถึงกับเผาบ้านตัวเอง แล้วหนีไปเจอนังเพื่อน ทำร้ายนังเพื่อนจนสลบแล้วจับตัวขึ้นเรือหนีเข้าพระนครทันที
แก้ว (อธิชนันท์ ศรีเสวก) เพื่อนรักของอีแพงเห็นเข้า รีบไปบอกให้อีแพงรู้ อีแพงรีบว่ายน้ำตามเรือไป กลับถูกนังแรมใช้ไม้พายฟาดหัวจนเลือดอาบแทบจมน้ำตาย นังแก้วรีบลงไปช่วยเอาไว้
นังแพงร้องไห้สงสารนังเพื่อนที่ถูกจับตัวไป สงสารไอ้ลอที่เสียใจเพราะเรื่องนี้...ไอ้ลอถูกยัดเยียดว่าเป็นพวกเสือมิ่ง จึงออกตามล่าเพื่อปกป้องศักดิ์ศรีของตัวเอง ขณะที่เสือมิ่งโกรธวีระที่ออกปล้นชาวบ้านแล้วโยนความผิดให้ตัวเองเป็นแพะรับบาป จึงตามไปเล่นงานที่ซ่อง แต่ถูกวีระและพวกเล่นงานจนตกเป็นเบี้ยล่างวีระ
ไอ้ลอตามจะไปเล่นงานเสือมิ่ง แต่กลับเห็นวีระกำลังจะฆ่าเสือมิ่ง จึงโดดเข้าไปปกป้อง ทำให้ไอ้ลอถูกยิงได้รับบาดเจ็บ ส่วนเสือมิ่งถูกวีระยิงตาย
ผู้ใหญ่ผาด (สามารถ พยัคฆ์อรุณ) และ
ไอ้ก้อน (อติรุจ สิงหอำพล) พาตำรวจมาจับเสือมิ่ง วีระเผ่นหนีไป โดยมีรอยแผลจากการถูกยิงที่หน้าติดตัวไปด้วย
ไอ้ลอทั้งบาดเจ็บและมีไข้ป่าแทรกซ้อน หลวงพ่อเอาไปรักษาที่วัด แต่ก็ไม่ได้ทำให้ดีขึ้น นังแพงเอาไอ้ลอมารักษาต่อที่บ้านด้วยยาสมุนไพร เฝ้าดูแลไอ้ลออย่างเป็นห่วงสุดชีวิต ไอ้ลอเอาแต่เพ้อหานังเพื่อนที่ถูกจับเข้าพระนครไป ทุกคนพากันเป็นห่วงชีวิตไอ้ลอ แต่ไม่เท่ากับนังแพง
โฉมฉาย (พิมพ์พรรณ ชลายนคุปต์) น้าสาวของอีแพงไปร่ำรวยอยู่พระนครเพราะได้สามีเป็นเศรษฐี พอสามีตาย เธอก็ได้มรดกมามากมาย มาไหว้หลุมศพพี่สาว นังแก้วกับ ไอ้ด้วง รู้จึงมาบอกให้นังแพงไปคุยกับโฉมฉายเพื่อให้เอาไอ้ลอไปรักษาตัวที่พระนคร โฉมฉายพาไอ้ลอมารักษาตัวกับหมอ โดยมีนังแพงตามมาดูแล ขณะเดียวกันก็ช่วยกันตามหานังเพื่อนไปในที่ต่างๆ กระทั่งไอ้ลอรอดตาย...นังเพื่อนถูกนำมาขายที่ซ่อง
ลั่นทม (มัณฑนา หิมะทองคำ) กำลังจะถูกส่งตัวไปประมูลให้กับพวกเจ้าขุนมูลนาย
มานพ (กรเศก โคร์นิน) ทนายหนุ่มนักเรียนนอกลูกชาย
เจ้าคุณรัตน์ (พลรัตน์ รอดรักษา) เห็นนังเพื่อนก็ประทับใจ มานพทั้งหล่อและดูเป็นสุภาพบุรุษ จนนังเพื่อนตกหลุมรัก
ไอ้ลออาการดีขึ้นก็จะไปช่วยนังเพื่อนในซ่อง แต่ถูกมานพชิงตัดหน้าช่วยออกมาได้ก่อน นังเพื่อนประทับใจในตัวมานพมาก หลงมานพจนลืมความรักซื่อๆ ของไอ้ลอ และทิ้งไอ้ลอไปรับคำขอแต่งงานของมานพแทน อีแพงด่าพี่สาวที่รักเผื่อเลือกทั้งที่เคยสาบานรักต่อหน้าพระที่ห้อยคอไอ้ลอ นังเพื่อนไม่สนใจยังเลือกที่จะแต่งงานกับมานพ ไอ้ลอหอบหัวใจช้ำรักกลับบ้านสร้าง
ด้วยความสงสารในวันที่ฝนตกกระหน่ำ อีแพงได้สารภาพความในใจที่มันแอบรักไอ้ลอมาตั้งแต่เด็ก ความรักของอีแพงทำให้ไอ้ลอเผลอใจได้เสียกัน นังเพื่อนหลงตัวเองว่าโชคดีที่จะได้แต่งงานกับมานพ เธอยังไม่ยอมตกเป็นของเขา เพราะยังไม่ได้แต่งงานกัน ทำให้มานพเบื่อหน่าย หันไปสนใจ
โสภี นักร้องไนต์คลับที่มาช่วยหาเบาะแสพวกกบฏวรเดช จนนังเพื่อนหึงหวงตามราวี จึงถูกมานพตบตีอย่างทารุณ
นังแรมกลายเป็นเมียน้อยของ
วิชิต (วุฒินันท์ ไหมกัน) เพื่อนรักของมานพ ทั้งที่มีเมียอยู่แล้ว นังแรมถูกเมียของวิชิตตามราวี นังเพื่อนแบ่งเงินเก็บที่มีจ้างให้นังแรมไปเล่นงานโสภี นังแรมรับเงินไปแต่ไม่คิดจะช่วย แถมยังไปฟ้องมานพ ทำให้นังเพื่อนถูกมานพตบตีและขืนใจ
นังเพื่อนแค้นใจมาก จึงไปบอกให้เมียของวิชิตพาลูกน้องมาเล่นงานจนนังแรมตายอย่างน่าเวทนา...นังเพื่อนกลับมาบ้านสร้างขอให้ไอ้ลอยกโทษให้ อีแพงสงสารพี่สาวจึงขอให้ไอ้ลอกลับไปคืนดีกับนังเพื่อน โดยไม่ยอมบอกเรื่องที่ตัวเองตั้งท้องกับไอ้ลอได้สามเดือนแล้ว
ขณะนั้นเองวีระหนีไปเป็นเสือซ่องสุมกำลังจนชื่อเสียงกระฉ่อน วางแผนกลับมาบ้านสร้างเพื่อแก้แค้นไอ้ลอที่ฝากรอยแผลไว้บนใบหน้า วีระได้โอกาสดีลงมือขณะที่ไอ้ลอเอาควายไปเลี้ยงที่ดอนเพื่อหนีน้ำท่วมหลายเดือน อาการท้องของอีแพงก็เริ่มปิดไม่มิดจนพ่อกับพี่สงสัยว่าใครเป็นพ่อเด็ก อีแพงไม่ยอมปริปาก ทำให้
เรือง (ภูษณะ บัวงาม) ลูกชายครูแสง ซึ่งแอบชอบอีแพงมาตลอดอดสงสารไม่ได้จึงขออีแพงแต่งงาน
ไอ้ลอสามารถเอาตัวรอดจากวีระได้และช่วยตำรวจจับเสือวีระเข้าตะราง ไอ้ลอได้ยินข่าวไอ้เรืองจะแต่งงานกับอีแพงก็รีบกลับบ้านสร้าง อีแพงเกิดทะเลาะกับนังเพื่อนที่ไม่เชื่อว่าไอ้เรืองเป็นพ่อเด็ก นังเพื่อนไม่ยอมบอกอีแพงว่าบันไดชำรุดไกล้พัง ทำให้อีแพงพลัดตกบันไดและต้องคลอดก่อนกำหนด ลูกอีแพงคลอดออกมาได้ไม่กี่วันก็ตาย อีแพงเองก็ไม่มีวี่แววว่าจะรอด เฝ้ารอแต่ไอ้ลอกลับมา เมื่อได้พบหน้ากัน อีแพงก็ตายในอ้อมกอดไอ้ลอที่ในรักอย่างซื่อบริสุทธิ์
หัวใจของไอ้ลอปวดร้าวอย่างที่สุด ไอ้ลอไม่โทษว่าเป็นความผิดของใคร แต่โทษตัวเองที่ทำให้อีแพงต้องตาย ด้วยคำสาบานต่อหน้าสร้อยพระของพ่อที่เคยลั่นวาจาไว้กับนังเพื่อน ว่าถ้าผิดรักต่อนังเพื่อนเมื่อไหร่ โทษของมันคือตาย ไอ้ลอตัดสินใจมัดมือมัดเท้าตัวเองด้วยสายสนตะพาย แล้วนอนลงริมกระโดงใช้เท้าถีบศรีษะตัวเองเลื่อนจมลงไปในน้ำ ตายอย่างชายที่ตั้งใจตาย เพื่อให้ชาวบ้านรู้ว่ามันจงใจฆ่าตัวตายเพื่อพิสูจน์คำสาบาน