ไวรัสอีโบลาอันตรายเพราะอะไร?

เพราะอะไรไวรัสจึงได้มีอำนาจเหนือ ระบบภูมิคุ้มที่ซับซ้อนได้อย่างรวดเร็ว และมีผลกระทบอย่างมาก? มาดูว่าอีโบล่าทำอะไรบ้าง อีโบล่าคือไวรัส ไวรัสคือสิ่งที่เล็กมาก ประกอบด้วย RNA หรือ DNA และโปรตีนอีกจำนวนหนึ่ง และเปลือกหุ้มอันหนึ่ง มันไม่มีความสามารถในการทำอะไรด้วยตัวเองเลย และสามารถมีชีวิตรอดและแพร่ขยายโดยการทำให้เซลล์ติดเชื้อเท่านั้น เพื่อหลีกเลี่ยงสิ่งนี้ เราจึงมีระบบภูมิคุ้มกัน ระบบภูมิคุ้มกันนั้นซับซ้อนมาก

โดยทั่วไป เดนไดรติกเซลล์ (dendritic cells) จะกระตุ้นกองทัพของเซลล์ป้องกันไวรัส, เซลล์สนับสนุนและโรงงานสร้างภูมิต้านทาน (แอนติบอดี้) ที่ทำงานร่วมกับเซลล์ป้องกัน เพื่อกำจัดการติดเชื้อภายในชั่วระยะเวลาวันเดียว แต่เมื่ออีโบล่าโจมตี มันจะตรงไปจัดการระบบภูมิคุ้มกัน เซลล์บางส่วนที่ถูกครอบงำคือ เดนไดรติกเซลล์ ซึ่งเป็นมันสมองของระบบภูมิคุ้มกัน ไวรัสอีโบล่าเข้าสู่เดนไดรติกโดยผูกตัวเองเข้ากับตัวรับสำหรับการเคลื่อนที่เซลล์เมื่อเข้าไปได้ มันจะแยกเปลือกนอกออกและปล่อยสารพันธุกรรม นิวคลีโอโปรตีน และเอนไซม์ โดยย่อ มันได้เข้าควบคุมเซล์ ยกเลิกระบบป้องกันของเซลล์และปรับเปลี่ยนระบบของเซลล์ใหม่

เซลล์นี้ได้กลายเป็นเครื่องมือสำหรับสร้างไวรัส และใช้ทรัพยากรที่มีในการสร้างไวรัสอีโบล่า เมื่อเซลล์อิ่มตัว มันละลายเมมเบรนออกมาและไวรัสนับล้านได้ถูกปล่อยเข้ามาในเนื้อเยื้อ ไวรัสไม่เพียงแค่สะกัดกั้นเดนไดรติกเซลล์ จากการกระตุ้นกองกำลังที่มีความเฉพาะในการต่อต้านไวรัสมันยังเปลี่ยนแปลงพวกเซลล์ด้วยการส่งสัญญาณโปรตีนที่หลอกเซลล์ที่มีความเฉพาะนั้น เพื่อให้จบชิวิตของตัวมันเองก่อนเวลาที่สมควร ดังนั้นระบบภูมิคุ้มกันจึงถูกแทรกแซงอย่างหนัก และไม่สามารถที่จะโต้ตอบได้ เมื่อไวรัสทำการแบ่งตัว เรากำลังพูดถึงระดับพันล้าน มีเซลล์ที่ต้องจัดการกับเซลล์ที่ติดเชื้อ เป็นเซลล์นักทำลาย แต่ว่าพวกมันก็ติดเชื้อเช่นกัน และได้ตายก่อนที่พวกมันจะสามารถป้องกันโรคจากการแพร่กระจาย ในเวลาเดียวกันที่ติดเชื้ออีโบล่า เซลล์ผู้พิทักษ์ของร่างกาย มาโครฟาจ (macrophage) และ โมโนไซต์ (monocyte) ไม่เพียงแต่ที่จะหลีกเลี่ยงการป้องกันของพวกมัน มันยังเปลี่ยนแปลงสัญญาณบางส่วนสำหรับเซลล์ที่สร้างหลอดเลือด โดยบอกให้ปล่อยของเหลวเข้าสู่ร่างกาย

โดยปกติสิ่งนี้ไม่แปลก แต่ในกรณีนี้ มันจะทำให้เกิดความโกลาหล นิวโทรฟิล (neutrophil) (เซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดหนึ่ง) จะถูกกระตุ้นทั้งร่างกาย ถูกปลุกให้ตื่นโดยไวรัสและสัญญาณจากมาโครฟาจ และไม่ค่อยมีประสิทธิภาพในการต่อต้านไวรัส ซึ่งไม่ควรจะยุ่งเกี่ยวกับการต่อสู้และเริ่มทำในสิ่งต่างๆ ที่พวกมันไม่สมควรทำ นิวโทรฟิลจะส่งสัญญาณไปยังหลอดเลือด ให้ปล่อยของเหลวมากขึ้น ซึ่งทำให้เกิดเลือดตกใน และส่วนอื่นของรางกายที่เชื้ออีโบล่าโจมตีคือตับ พวกไวรัสพบว่า มันง่ายที่จะเข้าไปยังตับ และเริ่มทำลายเซลล์ตับจำนวนมากอย่างรวดเร็ว และทำให้อวัยวะล้มเหลวและเลือดตกในมากขึ้น และสิ่งทั้งหมดนี้เกิดขึ้นพร้อมกัน

ในเวลาที่ไวรัสแพร่กระจาย เหมือนโดยทิ้งระเบิดปรมาณูทุกๆ ที่ เพียงแค่หนึ่งเหตุการณ์ในที่ๆ เดียวก็เป็นปัญหามากพอแล้ว แต่ขณะนี้มันได้เกิดขึ้นทุกๆ ที่พร้อมกัน กลไลของระบบภูมิคุ้มกันต้องพัฒนาเพื่อที่จะรับมือกับการติดเชื้อที่เกิดขึ้นกับคุณและไวรัสได้แพร่กระจายอย่างต่อเนื่อง และในที่สุดได้เริ่มต้นทำให้เซลล์ร่างกายติดเชื้อมากขึ้นเรื่อยๆ ในขณะที่ร่างกายดิ้นรนที่จะมีชีวิตอยู่อย่างเต็มที่ ในความพยายามสุดท้ายที่จะพลิกสถานการณ์ ระบบภูมิคุ้มกันได้ปล่อยพายุไซโตไคน์ (cytokine) โดยพายุไซโตไคน์คือสัญญาณข้อความช่วยเหลือ ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันปล่อยอาวุธทุกอย่างที่มีพร้อมกันในการโจมตีครั้งสุดท้าอย่างเอาเป็นเอาตาย สิ่งนี้ทำร้ายไวรัสแต่ได้ความเสียหายข้างเคียงจำนวนมาก โดยเฉพาะหลอดเลือด ยิ่งระบบภูมิคุ้มกันมีสุขภาพดีแค่ไหน มันยิ่งทำร้ายตัวเองมากขึ้น ของเหลวจำนวนมากออกจากกระแสเลือด ทำให้เลือดไหลออกจากทุกรูรั่วของร่างกาย คุณจะอยู่ในภาวะภาวะร่างกายขาดน้ำอย่างหนัก โดยไม่มีเลือดเหลือพอที่จะส่งออกซิเจนให้อวัยวะ และเซลล์กำลังจะตาย ถ้าคุณถึงจุดนั้น โอกาสที่คุณจะเสียชีวิตมีสูงมาก ปัจจุบันอัตราการเสียชีวิตอยู่ที่ 6 ใน 10

ว้าว! โอเค อีโบล่ามันน่ากลัว ตอนนี้เราควรตื่นตระหนก ใช้ไหม? ไม่ ไม่ใกล้เคียงเลย ความรุนแรงของอีโบล่าทำให้สื่อขายข่าวได้และคลิบยูทูปถูกแชร์ให้ทุกคนพูดเกี่ยวกับอีโบล่า และ ณ ตอนนี้ วิธีเดียวที่จะติดเชื้ออีโบล่าคือการสัมผัสของเหลวจากร่างกายของผู้ที่ติดเชื้ออีโบล่า หรือค้างคาวที่ติดเชื้อไวรัส ดังนั้นอย่าทำเช่นนั้น เชื้ออีโบล่าพรากชีวิตคนไปราว 5,000 คน ตั้งแต่มิถุนายน 2557 แต่ไข้หวัดปกติ พรากชีวิตคนไปร่วม 500,000 ต่อปี ไข้มาลาเรียส่งผลถึง 1 ล้านต่อปี 3,000 คนต่อปี ถึงแม้ว่าอีโบล่าจะร้ายแรงและน่ากลัว อย่าให้คุณเองตื่นตระหนก สิ่งที่แพร่เชื้อมากที่สุดเกี่ยวสกับอีโบล่า คือการเผยแพร่เกินจริงของสื่อต่างๆ อย่างไรก็ตาม คุณควรเรียนรู้เกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกันบ้าง

ที่มา Kurzgesagt – In a Nutshell Youtube Channel

อันดับสัตว์มีพิษ	ไวรัสอีโบลา	เอเลี่ยนสปีชี่ส์
กำเนิดจักรวาล	กำเนิดดวงอาทิตย์	ระบบสุริยะจักรวาล
ปริศนาของจักรวาล	การเดินทางข้ามกาลเวลา	สสารและปฏิสสาร
สิ่งมีชีวิตบนดาวอังคาร	บิ๊กแบงคืออะไร	สัตว์ใกล้สูญพันธุ์
สัตว์น้ำแปลก	ปลาแองเกลอร์	สัตว์ดูดเลือด
อันดับงูสวยงาม	อนาคอนด้า	ตัวอ่อนปลาฉลาม
เห็ดมีพิษ	ภัยของยาไอซ์	คลื่นยักษ์สึนามิ
กัญชาปลอดภัย	ไวรัสอีโบลา	ปรสิตที่น่ากลัว
สาเหตุสึนามิ	ทำไมผมร่วง	สงครามซีเรีย
ทำลายหลุมดำ	โลกของเรา	กระแสน้ำทะเล
วิธีทำลายเอกภพ	กลไกวิวัฒนาการ	ระบบภูมิคุ้มกัน

ประวัติพระเจ้าเฮนรี่ที่ 8

มันเปลี่ยนหน้าประวัติศาสตร์ของอังกฤษไปตลอดกาล เขาคือนักปฎิรูปผู้ปรีชา หรือทรราชจอมข่มเหง ผู้ใช้สภาพเพื่อผลประโยชน์ส่วนตน มาค้นหากันในประวัติศาสตร์ ปะทะ เฮนรี่ ที่แปด ผู้พิพากษา: อยู่ในความสงบด้วย ใครกันเนี่ย ดูจะเป็นหนุ่มที่ห้าวใช่ย่อย

ทนายฝ่ายจำเลย: ใช่แล้ว ท่านผู้พิพากษา นี่คือเฮนรี่ที่แปด กษัตริย์เรืองนาม ผู้ปฏิวัติศาสนาและรัฐบาลของอังกฤษ และกำหนดเส้นทางให้อังกฤษกลายเป็นประเทศที่ทันสมัย

ทนายฝ่ายโจทก์: ผมเชื่อว่าไม่ใช่อย่างนั้น นี่คือกษัตริย์ที่โหดร้าย วู่วาม และฟุ่มเฟือย ผู้ที่ไม่ค่อยนึกถึงประชาชน เช่นเดียวกับที่เขาปฎิบัติกับราชินีทั้งหก

ผู้พิพากษา: หกงั้นหรือ

ทนายฝ่ายจำเลย: ท่านผู้พิพากษา การแต่งงานครั้งแรกเฮนรี่เป็นการคลุมถุงชนตอนที่เขายังเป็นเด็ก เขาแต่งงานกับแคทารีน แห่งอารากอน เพียงเพื่อความสัมพันธ์อันแน่แฟ้นของอังกฤษและสเปน

ทนายฝ่ายโจทก์: ความสัมพันธ์ที่เขาพร้อม จะโยนทิ้งเสียโดยไม่คำนึงถึงประเทศ

ทนายฝ่ายจำเลย: เฮนรี่คำนึงประเทศทุกลมหายใจ มันเป็นหน้าที่ต้องหาทายาทชาย เพื่อความมั่นคงของราชวงศ์ทิวดอร์ ซึ่งเป็นสิ่งที่แคทารีนไม่อาจทำได้ตลอดการแต่งงานกว่ายี่สิบปี

ทนายฝ่ายโจทก์: ท่านผู้พิพากษา ปรบมือข้างเดียวมีหรือจะดัง

ทนายฝ่ายจำเลย: ไม่ว่าจะอย่างไร อังกฤษก็ต้องการราชินีองค์ใหม่เพื่อความมั่นคง แต่สันตปาปาปฎิเสธที่จะประกาศการหย่า เพื่อให้กษัตริย์ได้แต่งงานใหม่

ผู้พิพากษา: น่าลำบากใจจริง ๆ จะเถียงกับสันตปาปาอย่างไรได้

ทนายฝ่ายโจทก์: และนั่นก็เป็นสิ่งที่กษัตริย์องค์นี้ตัดสินใจทำ เขาถอนรากถอนโคนรากฐานศาสนาของประเทศ และตัดสัมพันธ์ระหว่างศาสนจักรอังกฤษกับศาสนจักรโรมัน ซึ่งนำไปสู่ความขัดแย้งรุนแรงหลายศตวรรษ

ทนายฝ่ายจำเลย: เฮนรี่ก็แค่ให้อำนาจอันเที่ยงแท้กับศาสนจักรในบ้านเกิด เขาปลดแอกราษฎรจากการโกงกินของกลุ่มอำนาจโรมันคาทอลิก และด้วยการปฎิเสธการเปลี่ยนแปลงที่สุดโต่งแบบนิกายโปรเตสแตนต์ เขายอมให้คนของเขาคงขนบประเพณีดั้งเดิมส่วนใหญ่ของศาสนาเอาไว้

ทนายฝ่ายโจทก์: ขอค้านครับ ศาสนจักรเป็นสถาบันอันเป็นที่รักอยู่แล้ว มันได้นำมาซึ่งความสงบ และความเอื้ออาทรต่อประชาชน เป็นเพราะเฮนรี่แท้ ๆ ที่ทำให้ที่ดินของศาสนจักรถูกยึด โรงพยาบาลต้องปิดตัว และหอธรรมอันมีค่า ก็สูญหายไปตลอดกาล ทั้งหมดก็เพื่อสนองความมั่งคั่งของราชวงศ์

ทนายฝ่ายจำเลย: เงินทุนบางส่วนถูกใช้เพื่อสร้างวิหารใหม่ และโรงเรียนสำหรับคนทั่วไป และมันก็สำคัญยิ่งสำหรับอังกฤษที่จะเข้ามาควบคุมประเด็นนี้ แทนที่จะให้โรมเป็นผู้ควบคุม

ทนายฝ่ายโจทก์: ภายใต้การควบคุมของเฮนรี่น่ะสิ

ทนายฝ่ายจำเลย: ไม่จริงนะ การปฏิรูปส่วนใหญ่ที่เกี่ยวกับกษัตริย์ก็ต้องผ่านสภา ในยุคนั้นไม่มีประเทศอื่น ที่ให้ประชาชนได้ใช้เสียงในสภา

ทนายฝ่ายโจทก์: เขาใช้สภาพเป็นตราประทับรับรองความต้องการของตัวเอง ในขณะที่เขาปกครองอย่างทรราช ลงอาญาคนที่เขาคิดว่าไม่จงรักภักดี เหยื่อของเขารวมถึงรัฐบุรุษ และนักปรัชญา โทมัส มอร์ ซึ่งเคยเป็นเพื่อนสนิทและที่ปรึกษา และแอน โบลีน ราชินีองค์ใหม่ ผู้ทำให้เฮนรี่ทำประเทศอังกฤษแตกแยก

ผู้พิพากษา: เขาตัดสินประหารภรรยาตัวเองหรือ

ทนายฝ่ายจำเลย: นั่น ไม่ใช่สิ่งที่กษัตริย์เฮนรี่อยากทำแต่แรก นางถูกกล่าวหาในข้อหาร่วมคิดการกบฎ กับโทมัส ครอมเวลล์ ที่ปรึกษาของตัวกษัตริย์เอง

ทนายฝ่ายโจทก์: การพิจารณาคดีนั้นน่าอัปยศ และนางก็คงไม่ถูกตัดสินว่ามีความผิด ถ้าเฮนรี่ไม่ได้เห็นชอบด้วย แถมเขาก็ไม่ได้เสียอกเสียใจอะไรมากกับผลลัพธ์ที่ออกมา เขาแต่งงานกับ เจน ซีมอร์ ในอีก 11 วันต่อมา

ทนายฝ่ายจำเลย: ซึ่งขอย้ำว่าการแต่งงานนั้นได้มาซึ่งทายาทชาย และเครื่องยืนยันความมั่นของของบัลลังก์ แม้ว่าราชินีองค์ใหม่จะสวรรคตอย่างน่าเศร้า เมื่อให้ประสูติกาลกับทารก

ทนายฝ่ายโจทก์: ความโศกเศร้านั้นก็ไม่ได้หยุดการแต่งงานครั้งที่สี่กับแอน ออฟ คลีฟส์ ซึ่งต่อมาเฮนรี่ก็หย่าด้วยเหตุผลแปลก ๆ แล้วใช้มันในการกล่าวหาครอมเวลล์ ยังไม่พอ จากนั้นเขาก็แต่งงานกับแคทารีน โฮวาร์ด ญาติของแอน โบลีน ก่อนที่จะประหารเธอเช่นกัน

ทนายฝ่ายจำเลย: นางมีชู้ซึ่งนางก็สารภาพ ไม่ว่าอย่างไรก็ตาม การแต่งงานครั้งสุดท้าย ของเฮนรี่กับแคทารีน พาร์ ถือว่าประสบความสำเร็จ

ทนายฝ่ายโจทก์: คนที่หก เป็นกษัตริย์ที่ไม่รู้จักยับยั้งชั่งใจเลย ยอมให้เรื่องส่วนตัวเรื่องชู้เข้ามายุ่งกับราชการได้ สนใจแต่เพียงความสุขส่วนตัวและคุยโวโอ้อวด

ทนายฝ่ายจำเลย: การแสดงอำนาจนั้นเคยเป็นบทบาทของกษัตริย์ในฐานะแบบอย่าง เฮนรี่เป็นบัณฑิตและนักดนตรีที่ให้การอุปถัมภ์ศิลปะต่าง ๆ ทั้งยังเป็นนักรบและนักกีฬาผู้ช่ำชองอีกด้วย การแข่งขันอันหรูหราที่เฮนรี่เป็นผู้จัด ก็ทำให้ชื่อเสียงของอังกฤษบนในเวทีโลก

ทนายฝ่ายโจทก์: ถึงอย่างนั้น นโยบายทั้งนอกและในประเทศของเขาก็ไม่ได้เรื่อง การทำศึกกับฝรั่งเศสและการบุกสกอตแลนด์อย่างหนักผลาญเงินในคลัง ความพยายามแก้ปัญหาโดยแทรกแซงการผลิตเงินเหรียญก็ทำให้เกิดภาวะเงินเฟ้อต่อเนื่อง ขุนนางและเจ้าศักดินาทั้งหลายต่างต้องทิ้งที่นาทุ่งเลี้ยงสัตว์ ทำให้ราษฎรทั่วไปต้องการเป็นขอทาน

ทนายฝ่ายจำเลย: ขอทานที่ไม่นานก็กลายเป็นชาวนาเจ้าของที่ดิน การกั้นรั้วล้อมทำให้การเกษตรมีประสิทธิภาพมากขึ้น และมีแรงงานเหลือ ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญของการปฏิวัติอุตสาหกรรม อังกฤษจะไม่ได้กลายมาเป็นมหาอำนาจอย่างที่เป็นโดยปราศจากสิ่งดังกล่าวโดยปราศจากเฮนรี่

ผู้พิพากษา: เอาล่ะ ไม่ว่าจะอย่างไรก็ดี เราคงเห็นตรงกันว่าเฮนรี่ในรูปดูดีไม่เบา ศรัทธาชนผู้ตัดสัมพันธ์กับศาสนจักร บุรุษทรงความรู้ผู้ประหารบัณฑิต กษัตริย์ผู้นำมาซึ่งเสถียรภาพแห่งบัลลังก์ แต่ก็ใช้มันเพื่อส่งเสริมความรุ่งโรจน์ของตน เฮนรี่ที่แปดเป็นบุคคลที่เต็มไปด้วยความขัดแย้งแห่งระบบราชาธิปไตย ในช่วงเปลี่ยนผ่านสู่ยุคสมัยใหม่ แต่การแยกตัวผู้ปกครองออกจากตำนานเป็นการนำประวัติศาสตร์ทุกภาคส่วนขึ้นมาพิจารณา

ที่มา TED-Ed Youtube Channel

เจ้าพระยาวิชเยนทร์ หรือจะเป็นรักร่วมเพศในราชสำนักสยาม

ผู้หญิงสองคนในชีวิต อับราฮัม ลินคอล์น

พระเจ้าซุกจง แห่งเกาหลี เมื่อผู้หญิงเป็นหมากการเมือง

รักบนบัลลังก์เลือดของกษัตริย์เกาหลีองค์สุดท้าย

รักจำพรากหลังวังมังกร

อู๋ซันกุ้ย ยามจอมทัพมีความรัก ชาติก็ล่มสลาย

จักรพรรดิปูยี มังกรไร้บัลลังค์

อโดนิส ตำนานดอกไม้แห่งความรัก

มาตาฮารี ยอดจารชนหญิงของโลก

เจ้าฟ้าหญิงบุญรอด ต้นกำเนิดกาพย์เห่ชมเครื่องคาวหวาน

ขุนศึกหญิงแดนมังกร มู่กุ้ยอิง หวางชิงเอ๋อ และฮัวมู่หลาน 

ตำนานธอร์ (Thor) เทพสายฟ้า

สารคดีสงครามเย็น บทบาทของผู้นำโซเวียต นิกิต้า ครุสชอฟ (Nikita Khrushchev)

การพบเห็นมนุษย์ต่างดาวในประวัติศาสตร์ 

ความขัดแย้งในคาบสมุทรเกาหลี

ประวัติศาสตร์กำแพงเมืองจีน (The Great Wall of China)

รักต่างวัยของพระเจ้าเฮนรี่ที่ 8 และ แคทเธอรีน โฮเวิร์ด

ฮาเร็ม สวรรค์ของหนึ่งบุรุษหรือทุกข์ของอิสตรี

โจน ออฟ อาร์ค วีรสตรีที่โลกไม่เคยลืม

เปิดแฟ้มลับชีวิตรัก อดอล์ฟ ฮิตเลอร์ (Adolf Hitler)

จักรพรรดิเนโร ที่โหดก็เพราะรัก

พระนางเลือดขาว ตำนานรักและคำสาปแห่งเกาะลังกาวี

10 อารยธรรมโบราณที่เก่าแก่ที่สุดที่เคยมีมา

10 อันดับโรคระบาดที่เลวร้ายที่สุดในประวัติศาสตร์

7 เหตุการณ์ที่สำคัญที่สุดในเปอร์เซียโบราณ

12 สุดยอดข้อเท็จจริงเกี่ยวกับเจงกิสข่าน

18 สุดยอดสิ่งประดิษฐ์และการค้นพบของจีนโบราณ

10 ตำนานยอดนิยมและน่าสนใจในกรุงโรมโบราณ

ผู้ปกครองหญิง 9 อันดับแรกของโลกโบราณ

9 อันดับนักรบหญิงของโลกยุคโบราณ

8 อันดับผลงานของฮัมมูราบี

12 อันดับผลงานของโสกราตีส

กษัตริย์เกาหลี	จักรพรรดิกวางสี	จักรพรรดิปูยี
ตำนานอโดนิส	โจนออฟอาร์ค	มู่กุ้ยอิง
จักรพรรดิเนโร	พระเจ้าเฮนรี่ที่ 8	อับราฮัม ลินคอล์น
พระเจ้าซุกจง	มาตาฮารี	เจ้าฟ้าหญิงบุญรอด
ตำนานธอร์	นิกิต้า ครุสชอฟ	สงครามเกาหลี
กำแพงเมืองจีน	อดอล์ฟ ฮิตเลอร์	พระนางเลือดขาว
อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์	สตีเฟน ฮอว์คิง	ลีโอ ตอลสตอย
สตีฟ จ็อบส์	เจ้าพระยาวิชเยนทร์	พระนางมัสสุหรี

ปรสิตที่น่าสยดสยองที่สุดในโลก

ในปี 1014 จักรพรรดิไบแซนไทน์ บาซิลที่สองได้กำราบกองทหารบัลแกเรียและจับกุมนักโทษทั้งหมด 15,000 คน ท่านนั้นสามารถสั่งประหารพวกเขาได้ทั้งหมด แต่ท่านกลับมีความคิดที่ต่างออกไป ท่านจักรพรรดิต้องการที่จะตัดกำลังศัตรูล่วงหน้าถึงหลายทศวรรษ ท่านจึงสั่งให้ทำลายดวงตานักโทษทั้งหมด 99 คนจาก 100 คน ส่วนคนที่ 100 จะถูกปล่อยให้เหลือดวงตาข้างหนึ่ง เพื่อนำพาพวกที่เหลือกลับสู่บ้านของตน ซึ่งเป็นการบีบให้พวกพ้องต้องคอยดูแลตลอดชีวิตที่เหลืออยู่ของพวกเขา วันนี้ มนุษย์ตกอยู่ภายใต้การโจมตีเช่นเดียวกันนี้  โดยซุปเปอร์วายร้าย  ที่เรียกว่า NTDs (โรคเขตร้อนที่ถูกละเลย) หนึ่งในเจ็ดคนของมนุษย์บนโลกซึ่งมากกว่าประชากรทั้งหมดในยุโรป ได้รับความทุกข์จาก NTDs ด้วยหนึ่งหรือหลายสาเหตุ พวกมันทำให้เกิดความเสียหายคณานับ โดยทำให้คนนับไม่ถ้วนสุขภาพทรุดโทรม

แต่ละปี พวกมันผลาญรายได้นับพันล้านดอลลาร์ ทำให้ชุมชนอ่อนแอและพัฒนาช้า พวกสัตว์ประหลาดอย่างกะออกมาจากหนังสยองขวัญที่กำลังหาที่ก่อความเสียหายให้สายพันธุ์ของเรา มันคืออะไรกันนะ? NTDs (โรคเขตร้อนที่ถูกละเลย) เกิดได้จากปรสิตหลากหลาย เช่น พยาธิ อะมีบา แบคทีเรีย หรือ ไวรัส อาการที่มันก่อให้เกิดมีหลากหลาย และเป็นดั่งฝันร้ายอย่างแท้จริง อย่าง พยาธิปากขอ แย่งอาหารที่จะไปเลี้ยงสมองและร่างกายของเด็ก หยุดการเจริญเติบโตและลดระดับสติปัญญา NTDs บางอย่าง ทำให้ตาบอด เป็นผลจากการติดเชื้อที่ตาอย่างรุนแรง ปรสิตอื่นทำให้ล้มป่วยนอนบนเตียงเป็นเดือนๆ และเกิดความเสียหายของอวัยวะภายในจนอายุสั้น ยังมีตัวอื่นทำให้เป็นปานเสียโฉม ต้องมีชีวิตอยู่อย่างอับอายและไม่มีคนจ้างงาน ยังมีอีกที่ทำให้เจ็บปวดทรมาน มันก่อให้เกิดอาการคันที่ยาวนานและเจ็บปวดมาก เอาเป็นว่า มาแนะนำบางตัวให้คุณรู้จัก:

Dracun culiasis (โรคพยาธิกีเนีย) ถ้าคุณบังเอิญดื่มน้ำปนเปื้อนพยาธินี้ คุณจะไม่เป็นอะไรเลยนานนับปี จนกระทั่งวันหนึ่ง คุณก็เห็นตุ่มบนขาของคุณ หนอนพยาธิออกมาจากผิว เพื่อให้ตัวอ่อนออกมา วิธีเดียวที่เอามันออกคือ ค่อยๆ ดึงมันออกจากขาของคุณ ขยับทีละเซ็นติเมตร ใช้เวลาหลายอาทิตย์ เพราะตอนนี้ Dracun culiasis ยาวนับเมตรแล้ว เราทุกคนเห็นพ้องว่า ควรจะฆ่าปรสิตดังกล่าวด้วยไฟ นั่นคือเหตุผลที่เรา ร้องขอให้กำจัดมันให้สิ้นภายในปี 2020 และเราพยายามทำอย่างมาก ปี 1985 มี 3.5 ล้านคน ทั่วโลก ในกรณีของ Dracun culiasis ในปี 2015 มี 22 ล้านกรณี เราได้ฆ่า  99.999% ของมันไปแล้ว มันจะกลายเป็นปรสิตชนิดแรกที่เราจะกำจัดให้สิ้นซากตลอดกาล

แม้ว่ามันไม่ได้พวดหัวข่าวใหญ่โตเหมือนอย่างอีโบล่า เป็นสิ่งน่าอัศจรรย์จริงๆ ที่ได้เกิดขึ้นกับ NTDs NTDs ทุกตัว มีหนึ่งสิ่งเหมือนกัน: มันชอบโจมตีมนุษย์ที่อาศัยอยู่ในชุมชนโดดเดี่ยว และคนที่มักป้องกันตัวเองได้น้อยที่สุด มีชาวบ้านที่ห่างไกลจากสถานพยาบาลราว 500 ก.ม. และไม่มีถนน ดังนั้น แม้ว่ามียารักษา แต่ถ้าหมายถึงต้องเดินทางไปเอายาให้ผู้ป่วย เช่นนั้น? มันเรียกว่าเป็นการโจมตีที่เล่นกะความถึกทน การกำจัด NTDs ครั้งเดียวให้หมดไป จะคือโปรแกรมทางการแพทย์ที่ใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์มนุษย์ที่ไม่มีสิ่งใดเทียบเท่า องค์กรทุกสาขาทำงานร่วมกันตอนนี้ เพื่อกำจัด  ปรสิต NTDs นับสิบชนิดให้หายไปตลอดกาลเหมือนตลกร้าย  ปรสิต NTDs ทุกตัว  แท้จริงแล้ว ป้องกันได้หรือรักษาได้ พวกมันส่วนมากควบคุมได้โดยให้ยารักษาแก่ทุกคนที่อยู่ในพื้นที่เสี่ยง

นี่คือปริมาณยานับล้านๆ โดส สำหรับปรสิต NTDs หลายตัวในหนึ่งครั้ง เป็นเวลาหลายปี ในประเทศที่ไม่มีโครงสร้างพื้นฐานรัฐบาลและองค์กรด้านสารธารณสุขไม่สามารถทำแบบนั้นได้ด้วยตัวพวกเขาเอง มนุษยชาติมีโอกาสที่จะอวดการผลิตยาเชิงอุตสาหกรรมที่สามารถบรรลุเป้าหมายได้ อุตสาหกรรมยาก้าวเข้ามาสู่การกระจายยาที่จำเป็นแบบฟรี และต้องทำต่อเนื่องจนนับสิบโรคหายไป ในปี 2020 ยามูลค่าเกือบ 18 พันล้านดอลลาร์ถูกแจกจ่าย การบริจาคยาที่ใหญ่ที่สุดที่โลกเคยเห็น พวกเขายังช่วยทำให้แน่ใจว่ายาไปถึงที่ที่ต้องการอย่างแท้จริง ในปี 2015 อย่างเดียว การรักษานี้ไปถึง กว่า 850 ล้านคน มากกว่าประชากรในทวีปยุโรปและประเทศอเมริการวมกัน สิ่งเลวร้ายที่เกิดขึ้นสร้างการพาดหัวข่าว หลายร้อยล้านคนเอาชนะโรคหายนะ เนื่องจากการร่วมมือกันอย่าเป็นประวัติการณ์ ไม่ใช่พาดหัว เรื่องแบบนี้ถูกเล่าขานไม่บ่อยมากพอ สิ่งดีๆ เกิดขึ้นตลอดเวลา นำพามนุษยชาติ ก้าวสู่อนาคตที่ทุกข์ทรมานน้อยลง
ที่มา Kurzgesagt – In a Nutshell Youtube Channel

อันดับสัตว์มีพิษ	ไวรัสอีโบลา	เอเลี่ยนสปีชี่ส์
กำเนิดจักรวาล	กำเนิดดวงอาทิตย์	ระบบสุริยะจักรวาล
ปริศนาของจักรวาล	การเดินทางข้ามกาลเวลา	สสารและปฏิสสาร
สิ่งมีชีวิตบนดาวอังคาร	บิ๊กแบงคืออะไร	สัตว์ใกล้สูญพันธุ์
สัตว์น้ำแปลก	ปลาแองเกลอร์	สัตว์ดูดเลือด
อันดับงูสวยงาม	อนาคอนด้า	ตัวอ่อนปลาฉลาม
เห็ดมีพิษ	ภัยของยาไอซ์	คลื่นยักษ์สึนามิ
กัญชาปลอดภัย	ไวรัสอีโบลา	ปรสิตที่น่ากลัว
สาเหตุสึนามิ	ทำไมผมร่วง	สงครามซีเรีย
ทำลายหลุมดำ	โลกของเรา	กระแสน้ำทะเล
วิธีทำลายเอกภพ	กลไกวิวัฒนาการ	ระบบภูมิคุ้มกัน

สึนามิเกิดขึ้นได้อย่างไร

เมื่อ 479 ปีก่อนคริสต์กาล กองทัพเปอร์เซียเข้าโจมตีชาวกรีกที่เมืองโพทิเดีย กระแสน้ำถอยห่างจากชายฝั่งไปไกลกว่าปกติ เปิดเส้นทางสะดวกให้กับการเดินทัพ แต่นั่นไม่ใช่ว่ากองทัพเปอร์เซียโชคดีนะ ทหารยังข้ามไปไม่ถึงครึ่งทาง น้ำทะเลได้ย้อนกลับมาเป็นคลื่นสูงกว่าคลื่นใดๆ ที่พวกเขาเคยเห็น โถมทำลายกองทัพเปอร์เซีย ชาวโพทิเดียเชื่อว่าพวกเขาพ้นภัยด้วยความเกรี้ยวกราดแห่งเทพโพไซดอน แต่ที่จริง สิ่งที่ช่วยพวกเขาไว้ น่าจะเป็นปรากฏการณ์ที่คร่าชีวิตผู้คนมาแล้วมากมาย คลื่นสึนามิ

คนส่วนใหญ่เข้าใจว่าสึนามิ เป็นคลื่นน้ำขึ้นน้ำลงชนิดหนึ่ง แต่จริงแล้วสึนามิไม่เกี่ยวข้องกับปรากฏการณ์น้ำขึ้นน้ำลง ที่เกิดจากแรงโน้มถ่วง ของดวงอาทิตย์และดวงจันทร์ อันที่จริง สึนามิก็เป็นเหมือนคลื่นทะเลทั่วไป เพียงแต่มีขนาดใหญ่มากเป็นพิเศษ สึนามิมี ท้องคลื่น และ ยอดคลื่น ไม่มีการเคลื่อนที่ของน้ำ แต่เป็นการเคลื่อนที่ของพลังงานผ่านน้ำ ความแตกต่างอยู่ตรงแหล่งที่มาของพลังงาน สำหรับคลื่นปกติในมหาสมุทร พลังงานมาจากลม เพราะว่ามันส่งผลกระทบผิวหน้าเท่านั้น คลื่นปกติจึงมีขนาดและความเร็วจำกัด แต่สึนามิเกิดจากพลังงานที่ก่อตัวใต้น้ำจากการปะทุของภูเขาไฟ จากแผ่นดินถล่มใต้น้ำ หรือที่เกิดขึ้นบ่อยที่สุด คือแผ่นดินไหวที่พื้นมหาสมุทร ซึ่งเกิดจากแผ่นเปลือกโลกเคลื่อนที่ ปลดปล่อยพลังงานมหาศาลออกมาในน้ำ พลังงานนี้เดินทางสู่ผิวน้ำ ผลักดันน้ำและยกน้ำขึ้นสูงเหนือกว่าระดับน้ำทะเลปกติ แต่แรงโน้มถ่วงดึงน้ำกลับลงมา ทำให้พลังงานกระเพื่อมออกไปในแนวนอน นี่คือกำเนิดของสึนามิ

เคลื่อนที่ด้วยความเร็ว 500 ไมล์ต่อชั่วโมง เมื่อสึนามิยังอยู่ห่างจากชายฝั่ง มันยากที่จะสังเกตเห็นสึนามิ เพราะมันเคลื่อนที่ตลอดความลึกของน้ำ แต่เมื่อสึนามิมาถึงบริเวณน้ำตื้น จะเกิดสิ่งที่เรียกว่า ผลของความตื้นของพื้นทะเล เพราะว่าบริเวณนั้นมีปริมาณน้ำน้อยลง พลังงานมหาศาลที่ยังมีมากอยู่จึงถูกบีบอัด ความเร็วคลื่นลดลง ขณะที่ความสูงคลื่นเพิ่มขึ้นได้ถึง 100 ฟุต คำว่า สึนามิ เป็นคำภาษาญี่ปุ่นที่แปลว่า คลื่นท่าเรือ ได้มาจากข้อเท็จจริงที่ว่า สึนามิมักจะมาปรากฏให้เห็นต่อเมื่อมันถึงใกล้ชายฝั่งแล้ว ถ้าท้องคลื่นของสึนามิมาถึงชายฝั่งก่อน น้ำทะเลจะถอยห่างจากชายฝั่งไปไกลกว่าปกติ ก่อนที่ตัวคลื่นจะเข้าตีชายฝั่ง ซึ่งก่ออันตรายได้มากจากความเข้าใจผิด สึนามิไม่เพียงคร่าชีวิตผู้คนที่อยู่ใกล้ชายฝั่งเท่านั้น แต่ยังโถมทำลายตึกและต้นไม้ ที่อยู่ลึกเข้าไปในแผ่นดินไกลถึงหนึ่งไมล์ โดยเฉพาะในพื้นที่ต่ำ เท่านั้นยังไม่พอ น้ำมหาศาลยังไหลย้อนกลับสู่ทะเล ลากเอาซากสลักหักพัง และสิ่งใด หรือใครก็ตาม ที่โชคร้ายพอที่จะไปอยู่ในเส้นทางนั้น

เหตุการณ์สึนามิ ในมหาสมุทรอินเดีย เมื่อปี 2004 นับเป็นหนึ่งในภัยพิบัติธรรมชาติ ที่ร้ายแรงที่สุดในประวัติศาสตร์ คร่าคนไปมากกว่า 200,000 คนทั่วเอเชียใต้ แล้วเราจะปกป้องตัวเอง จากพลังธรรมชาติที่ร้ายแรงนี้อย่างไร ผู้คนในบางภูมิภาคได้เคยพยายามหยุดสึนามิด้วยกำแพงกั้นทะเล ประตูกั้นน้ำ และร่องน้ำเพื่อเบี่ยงเส้นทางน้ำ แต่ก็ไม่ได้ผลเสมอไป เมื่อปี 2011 สึนามิได้ข้ามกำแพงกั้นน้ำซึ่งปกป้องโรงไฟฟ้าฟุกุชิมาของประเทศญี่ปุ่น นำไปสู่ภัยพิบัตินิวเคลียร์ เพิ่มเติมจากที่มันคร่าคนไปแล้วกว่า 18,000 ชีวิต นักวิทยาศาสตร์และผู้กำหนดนโยบายจำนวนมาก จึงเพ่งความสนใจที่การตรวจจับสึนามิแต่เนิ่น โดยจับตาดูความดันใต้น้ำ และการเคลื่อนตัวของแผ่นเปลือกโลก และจัดตั้งเครือข่ายการสื่อสารครอบคลุมทั่วโลก เพื่อแจ้งเตือนภัยได้อย่างรวดเร็ว เมื่อธรรมชาติทรงพลังเกินกว่าจะหยุดยั้ง การรับมือที่ปลอดภัยที่สุดคือหลบหลีกมัน
ที่มา TED-Ed Youtube Channel

อันดับสัตว์มีพิษ	ไวรัสอีโบลา	เอเลี่ยนสปีชี่ส์
กำเนิดจักรวาล	กำเนิดดวงอาทิตย์	ระบบสุริยะจักรวาล
ปริศนาของจักรวาล	การเดินทางข้ามกาลเวลา	สสารและปฏิสสาร
สิ่งมีชีวิตบนดาวอังคาร	บิ๊กแบงคืออะไร	สัตว์ใกล้สูญพันธุ์
สัตว์น้ำแปลก	ปลาแองเกลอร์	สัตว์ดูดเลือด
อันดับงูสวยงาม	อนาคอนด้า	ตัวอ่อนปลาฉลาม
เห็ดมีพิษ	ภัยของยาไอซ์	คลื่นยักษ์สึนามิ
กัญชาปลอดภัย	ไวรัสอีโบลา	ปรสิตที่น่ากลัว
สาเหตุสึนามิ	ทำไมผมร่วง	สงครามซีเรีย
ทำลายหลุมดำ	โลกของเรา	กระแสน้ำทะเล
วิธีทำลายเอกภพ	กลไกวิวัฒนาการ	ระบบภูมิคุ้มกัน

ทำไมบางคนถึงผมร่วง

ชาร์ลส์ ดาร์วิน, ไมเคิล จอร์แดน และโยดา มีอะไรที่เหมือนกันบ้าง พวกเขาหัวล้านเหมือนกับบุคคลสำคัญมากมายในประวัติศาสตร์หรือในนิยาย ในบางกรณีพวกเขาเลือกที่จะหัวล้านเอง โดมกลมๆที่เปล่งประกายเป็นสัญลักษณ์ของความฉลาดเป็นเวลาหลายศตวรรษ ถึงกระนั้นก็ตาม คนหัวล้านมากมายยังคงหวังว่าผมของพวกเขาจะกลับคืนมา นักวิทยาศาสตร์ได้ไตร่ตรองอยู่นานว่า "ทำไมบางคนเสียเส้นผมไปและทำอย่างไร พวกเราจะทำให้เส้นผมกลับคืนมา" คนที่มีผมเต็มศีรษะ มีผมประมาณ 100,000 ถึง 150,000 เส้นบนหนังศึรษะ และนักวิทยาศาสตร์ได้ค้นพบสองประเด็น เกี่ยวกับเจ้าพุ่มหนาแน่นนี้

ประการแรก เส้นผมอุยที่พวกเราเห็นเกิดขึ้นมาจากเคราติน โปรตีนที่เหลือจากเซลล์ตายที่ถูกดันขึ้นไป ขณะที่เซลล์ใหม่เติบโตข้างใต้มัน

ประการที่สอง โครงสร้างที่ทำให้เกิดการเติบโตของเส้นผมเรียกว่า ปุ่มรากผม เครือข่ายอวัยวะซับซ้อนที่ ถูกสร้างขึ้นก่อนพวกเราเกิด และทำให้เส้นผมเกิดขึ้นมาในวัฏจักรที่ไม่รู้จบ

วัฏจักรนี้มี 3 ระยะหลักๆ ระยะแรกคือ อนาเจน เป็นระยะเติบโตกว่า 90% ของปุ่มรากผมอยู่ในระยะนี้ ทำให้พวกมันดันเส้นผมขึ้นมาในอัตรา 1 เซนติเมตรต่อเดือน อนาเจนสามารถอยู่ได้เป็นเวลาสองถึงเจ็ดปี ขึ้นอยู่กับยีนของคุณ หลังจากระยะเวลาการเติบโตนี้ สัญญาณภายในผิวหนังจะบอกปุ่มรากผมให้เข้าสู่ระยะใหม่ที่รู้จักกันในชื่อ คาทาเจน (catagen) หรือระยะถดถอย ทำให้ปุ่มรากผมหดตัวเหลือส่วนสั้นๆ ของความยาวดั้งเดิมของมัน คาทาเจนดำรงอยู่ได้ประมาณสองถึงสามสัปดาห์ และไม่ส่งเลือดไปหล่อเลี้ยงปุ่มรากผม ทำให้ผมเป็นกระเปาะ หมายความว่ามันพร้อมที่จะร่วงแล้ว ในที่สุด เส้นผมก็เข้าสู่ระยะเทโลเจน (telogen) เป็นระยะพัก ซึ่งนาน 10 ถึง 12 สัปดาห์ และมีผลต่อ 5-15% ของปุ่มรากผมที่หนังศีรษะ ในระยะเทโลเจน เส้นผมที่เป็นกระเปาะ สามารถร่วงได้ภายในวันเดียวถึง 200 เส้น ซึ่งเป็นเรื่องค่อนข้างปกติ

หลังจากนั้น วัฏจักรการเติบโตก็เริ่มต้นอีกครั้ง แต่ไม่ใช่ศีรษะทั้งหมดจะมีผมดก และ อันที่จริง ผมที่ศีรษะของบางคนขึ้นเป็นหย่อมๆมากขึ้นเมื่อเวลาผ่านไป ตอบสนองต่อความเปลี่ยนแปลงทางร่างกาย 95%ของการมีหัวล้านในผู้ชายสามารถเชื่อมโยงกับรูปแบบหัวล้านของเพศชาย หัวล้านเป็นกรรมพันธุ์ และในคนที่เป็นแบบนี้ ปุ่มรากผมจะไวอย่างไม่น่าเชื่อต่อฤทธิ์ของดีไฮโดรเทสทอสเทอโรน (ดีเอชที) ผลิตผลทางฮอร์โมนที่เกิดจากเทสทอสเทอโรน ดีเอชทีทำให้เกิดการหดตัวในปุ่มรากผมที่แสนจะอ่อนไหวเหล่านี้ ทำให้ผมสั้นขึ้นและบางลง แต่การสูญเสียไม่ได้เกิดขึ้นในทันที มันเกิดขึ้นอย่างช้าๆ ตามมาตรวัดที่เรียกว่า นอร์วูดสเกล (Norwood Scale) ซึ่งบอกถึงความรุนแรงของการสูญเสียผม

ประการแรก ผมจะถอยร่นตามแนวขมับ จากนั้นผมบนกระหม่อมจะเริ่มบางลงเป็นรูปวงกลม ที่ระดับสูงสุดตามมาตรวัดนี้ บริเวณที่หัวล้านจะบรรจบกัน และขยายออกไปอย่างรวดเร็ว ในที่สุดจะเหลือแต่วงผมหรอมแหรมรอบๆขมับ และด้านหลังของศีรษะ พันธุกรรมไม่ใช่เหตุผลทั้งหมดที่ทำให้ผมร่วง ความเครียดเป็นเวลานานสามารถส่งสัญญาณ ที่ช็อกปุ่มรากผม และบังคับมันเข้าสู่ระยะพัก ก่อนเวลาอันควร ผู้หญิงบางคนประสบกับปัญหานี้ หลังจากคลอดลูก ปุ่มรากผมจะเสียความสามารถในการ เข้าสู่ระยะอนาเจน ซึ่งเป็นระยะเติบโต คนที่ผ่านการเคมีบำบัดก็ประสบกับปัญหานี้ชั่วคราว แต่ขณะที่การมีหัวล้าน ดูเหมือนจะเป็นถาวร การตรวจสอบทางวิทยาศาสตร์ ได้เปิดเผยสิ่งที่ตรงกันข้าม ภายใต้ผิวหนัง รากผมที่ให้กำเนิดเส้นผมของพวกเรา อันที่จริงยังคงอยู่

ด้วยความรู้นี้ นักวิทยาศาสตร์สามารถพัฒนายาที่ ทำให้ระยะพักสั้นลงได้ และบังคับให้ปุ่มรากผมเข้าสู่ระยะอนาเจน ยาตัวอื่นๆต่อสู้กับหัวล้านในเพศชาย โดยการขัดขวางการเปลี่ยนจากเทสทอสเทอโรนไปเป็นดีเอชที เพื่อมันจะได้ไม่มีผลกับปุ่มรากผมที่อ่อนไหวเหล่านั้น สเต็มเซลล์ก็มีบทบาทในการควบคุมวัฏจักรการเติบโตอีกด้วย ดังนั้นนักวิทยาศาสตร์กำลังตรวจสอบว่าพวกเขาจะควบคุมการทำงานของเซลล์เหล่านี้เพื่อกระตุ้นปุ่มรากผมให้สร้างเส้นผมอีกครั้งได้หรือไม่ และในระหว่างนี้ขณะที่นักวิทยาศาสตร์ฝึกฝนวิธีการฟิ้นฟูผมของพวกเขา คนที่กำลังจะหัวล้าน หรือกำลังคิดว่าจะทำให้หัวล้าน จะนึกได้ว่า เขามีเพื่อนพวกเดียวกันเยอะ
ที่มา TED-Ed Youtube Channel

ใครคิดค้นอินเตอร์เน็ต อินเตอร์เน็ตเกิดขึ้นได้อย่างไร

ดังนั้นคุณเคยสงสัยมั้ย ว่าใครกันนะคิดค้นอินเทอร์เน็ต? บางคนได้กลายเป็นมหาเศรษฐี ต้องขอบคุณอินเทอร์เน็ต แต่ที่พวกเขาทำไม่ได้คิดค้นอะไร เพียงแต่ใช้อินเทอร์เน็ตอย่างฉลาด ดังนั้นคนที่ "คิดค้นอินเทอร์เน็ต" ควรจะ โคตรมหาเศรษฐี สมควรแก่การพูดว่า, พระเจ้า พวกเขาไม่โคตรรวยหรือ? แล้วใครควรจะได้ชื่อว่า "คิดค้นอินเทอร์เน็ต" ล่ะ? เป็นเนิร์ดชาวอังกฤษ ในแลปใต้ดินที่สวิส? บางทีชาวอเมริกันแสนฉลาดที่ถูกคุกคามด้วย การทำลายล้างนิวเคลียร์โดยชาวรัสเซีย? เป็นความคิดที่ดี หรือว่า นักวิทยาศาสตร์ชาวฝรั่งเศสที่ตัดสินใจที่จะเรียก เครือข่ายคอมพิวเตอร์ของพวกเขาว่า "เลอ อินเทอร์เน็ต"? น่าสนใจ หรือมันต้องขอบคุณนักวิทยาศาสตร์มากมาย ที่ได้ทำบางสิ่ง ที่พวกเขารู้ว่าเป็นประโยชน์ แต่คิดไม่ถึงว่า มันจะขยายใหญ่ขนาดนี้?

เอาล่ะ ลองฟังข้อเท็จจริง แบบตรงไปตรงมานะ อินเทอร์เน็ต หรือ กลุ่มเครือข่ายคอมพิวเตอร์ที่เชื่อมต่อ กันและกันกับเครือข่ายคอมพิวเตอร์อื่น ๆ แล้วจากนั้นก็มีเวิลด์ไวด์เว็บซึ่งเป็น วิธีการทำให้ง่ายต่อการแบ่งปัน ข้อมูล โดยใช้เครื่อง คอมพิวเตอร์ที่เชื่อมต่อกันทั้งหมดนั้นเอง อินเทอร์เน็ตที่เรารู้จักทุกวันนี้ เกิดและพัฒนามาอย่างน้อย 40 ปี เรื่องหนึ่งที่เป็นที่รู้กันแพร่หลายแบบผิดๆ ก็คือว่า อินเทอร์เน็ตได้รับการพัฒนาโดยประเทศสหรัฐอเมริกา เพื่อให้พวกเขามีเครือข่ายการสื่อสารที่จะมีชีวิตรอดสงครามนิวเคลียร์ ตามที่อ้างอิงโดยหนึ่งในผู้ก่อตั้ง เครือข่ายแรกที่อาร์พาเนตในปี 1960, การทดลองนี้ เครือข่ายแรกไม่ได้เกี่ยวกับการสื่อสารเลย มันเกี่ยวกับการเพิ่มประสิทธิภาพการใช้งานหน่วยประมวลผล หรือระยะเวลาที่ทำงานร่วมกัน ซึ่งโดยทั่วไปหมายความว่านักวิทยาศาสตร์ สามารถแบ่งปันประสิทธิภาพของคอมพิวเตอร์ด้วย นั่นเป็นเพราะจนถึงปี 1960 มันไม่มี เครือข่ายแต่คุณมีเครื่องคำนวณขนาดใหญ่ เรียกว่าเมนเฟรมคอมพิวเตอร์ซึ่งตั้งอยู่ในห้อง และงานซึ่งประมวลผลโดยคอมพิวเตอร์งานต่องาน การทำงานร่วมกัน คอมพิวเตอร์เหล่านี้อาจ ทำการประมวลผลงานได้หลายชิ้นพร้อมกันได้ ซึ่งหมายความว่าประสิทธิภาพของเครื่องสามารถนำมาใช้โดย นักวิทยาศาสตร์หลายคนพร้อมกันในครั้งเดียว และเห็นได้ชัดว่าเมื่อคุณเริ่มต้นการเชื่อมต่อคอมพิวเตอร์เข้าด้วยกัน

คุณเริ่มสงสัยเกี่ยวกับสิ่งที่คุณจำเป็นต้องทำที่จะทำให้การสื่อสารระหว่างพวกมันง่ายขึ้น นักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกกำลังพยายามที่จะแก้ปัญหานี้ ต่อมามาดูที่แนวคิดอื่นๆที่สำคัญที่ได้ก่อตัวขึ้นที่ไหนสักแห่ง เริ่มต้นด้วยการสลับแพ็คเก็ต ในสหราชอาณาจักรมีเครือข่ายการเชิงพาณิชย์ที่พัฒนาโดยแลปกายภาพแห่งชาติ แต่ไม่เคยได้แพ่งพราย เพราะมันไม่ได้รับการสนับสนุนเงินทุน แต่พวกเขาก็คิดไอเดียของสลับแพ็คเก็ต, วิธีการหลีกเลี่ยงความแออัดในเครือข่ายที่ไม่ว่างโดยตัดข้อมูลที่ปลายด้านหนึ่งและวางมันกลับมารวมกันที่อีกด้าน ฝรั่งเศสเองก็ยังมีบทบาทด้วย พวกเขากำลังทำงานบนเครือข่ายทางวิทยาศาสตร์ เรียกว่าซิคลาดิส(CYCLADES) แต่พวกเขาไม่ได้มีงบประมาณขนาดใหญ่เพื่อให้พวกเขาตัดสินใจที่จะทำงานในการเชื่อมต่อโดยตรงระหว่างเครื่องคอมพิวเตอร์เมื่อเทียบกับการทำงานกับคอมพิวเตอร์เกตเวย์

ตอนนี้ ต้องขอยอมรับเลยว่าเรื่องนี้ไม่ได้เป็นวิทยาศาสตร์มาก แต่ตามทฤษฎีหนึ่ง งานวิจัยของพวกเขางานหนึ่ง ที่แยกออกมาคือชื่อว่า "อินเทอร์เน็ต" แต่คุณไม่จำเป็นต้องเชื่อก็ได้เรื่องนี้ ถ้าคุณไม่อยากที่จะเชื่อ เอาล่ะ ทีนี้ ก็ตอนต้นปี 1970 มีโครงสร้างพื้นฐานแบบเป็นคอมพิวเตอร์อยู่มาก แต่ขาดการสื่อสารระหว่างกัน เป็นที่น่าอึดอัดใจและเป็นจุดด้อย เพราะเครือข่ายที่แตกต่างกันไม่สามารถสื่อสารกันได้ TCP/IP แก้ปัญหานี้ได้ โปรโตคอล TCP/IP ทำให้เกิดรูปแบบพื้นฐาน ภาษาสื่อสารของอินเทอร์เน็ต ซึ่งทำป้ายกำกับที่แพ็คเก็ตของข้อมูล และทำให้แน่ใจว่า แม้ว่าบางชิ้นส่วนของข้อมูลเดียวกัน ใช้เส้นทางที่แตกต่างกัน พวกมันทั้งหมดมาถึงที่ปลายทางและสามารถประกอบเป็นข้อมูลที่ส่งมาได้ เครือข่ายจริงๆเริ่มการสื่อสาร กับแต่ละที่ต่าง ๆ กัน ในปี 1975 คุณสามารถอ้างว่า นี่ต่างหากล่ะ เป็นจุดเริ่มต้นของอินเทอร์เน็ตจริงๆ อีเมลก็เป็นสิ่งสำคัญมาก มันได้รับการพัฒนาในปี 1972 สำหรับอาร์พาเนต การจราจรทางอินเทอร์เน็ตที่มากที่สุดในปี 1976 คืออีเมล

เนื่องจากนักวิชาการแลกเปลี่ยนความคิดกันและกันผ่านโน้ตทางอิเล็กทรอนิกส์ จนจราจรข้อมูลติดขัด เครือข่ายที่สามารถพูดคุยกันได้นี้ ทำให้การสื่อสารกลายเป็นเรื่องง่าย แต่ทั้งหมดนี้คือสื่อสารแบบข้อความล้วน และตัวหนังสือล้วนมันก็ไม่สวยเลยเวลาที่อ่าน ในช่วงปี 1980 ชาวอังกฤษชื่อว่า ทิโมธี เบิร์นเนอร์-ลี ทำงานอยู่กับเซิร์น องค์การเพื่อการวิจัยนิวเคลียร์ยุโรป ที่นักฟิสิกส์กำลังพยายามที่จะไขคำตอบว่า จักรวาลประกอบด้วยอะไรบ้าง เขาต้องการที่จะจัดการข้อมูลระหว่างกันของนักวิทยาศาสตร์และทำให้เกิดการแบ่งปันและเชื่อมต่องานระหว่างกันได้อย่างง่ายดาย ทำให้งานพวกเขามีความคืบหน้าได้มากขึ้น เขาทำเช่นนั้นได้โดยการคิดค้นอินเตอร์เฟซ ซึ่งใช้ HTTP, HTML และ URLs ทำให้เกิดเบราว์เซอร์อินเทอร์เน็ตขึ้นมาได้ เขาเรียกว่าเบราว์เซอร์ของเขาว่าเวิลด์ไวด์เว็บ ดังนั้นเขาจึงไม่ได้คิดค้นอินเทอร์เน็ต แต่เขาก็คิดค้นเว็บ เว็บไซต์ที่เขาสร้างขึ้นเป็นครั้งแรก อยู่ที่เซิร์นในประเทศฝรั่งเศสในสิงหาคม 1991

ดังนั้นเมื่อโครงสร้างพื้นฐานเริ่มต้นอยู่เข้าที่เข้าทางแล้ว เทคโนโลยีที่สำคัญก็ถูกคิดค้น กระดานข้อความ(บอร์ด)ทางอินเทอร์เน็ต เกิดขึ้นเป็นดอกเห็ดในช่วงยุค 80 บริษัทโทรศัพท์เห็นโอกาสในเชิงพาณิชย์ของศักยภาพของการสื่อสารดิจิตอล เว็บเบราเซอร์แพร่กระจายอย่างรวดเร็วในช่วงต้นทศวรรษ 1990 และคนธรรมดาก็ใช้อีเมล แล้วอินเทอร์เน็ตขยายได้อย่างรวดเร็วและต่อเนื่อง และกลายเป็นใช้การงานอย่างแพร่หลาย จากประมาณปี 1995 เป็นต้นมา แต่เดี๋ยวก่อน แล้วรองประธานาธิบดีอัลกอของอเมริกาคิดค้นอินเทอร์เน็ตไม่ใช่หรือ? เอ่อ... ไม่น่าใช่นะ และถ้าคุณอ่านสิ่งที่เขากล่าว คุณจะรู้ว่าเขาไม่เคยอ้างว่าได้คิดค้นนะ แต่มีหลายคนให้เครดิตเขาเนื่องด้วย เขาผลักดันการออกกฎหมายที่สนับสนุนการแพร่หลายของอินเทอร์เน็ต

อินเทอร์เน็ตนั้นคงมีอยู่เพราะเราต้องการสื่อสารและพวกเราส่วนใหญ่ต้องการที่จะสื่อสาร นั่นเป็นเหตุผลที่มนุษย์ได้กลายเป็นสายพันธุ์ที่ครองโลก คุณสามารถพิจารณาว่าอินเทอร์เน็ตเป็นอีกขั้นหนึ่งของวิวัฒนาการธรรมชาติและการแสดงออกถึงความจำเป็นที่จะต้องวิวัฒนาการก็ได้ อินเทอร์เน็ตไม่ได้ถูกคิดค้นโดยใครคนหนึ่ง หรือกลุ่มหนึ่ง แต่เมื่อหน่วยโครงสร้างพื้นฐานถูกวางเข้าด้วยกันโดยหลายๆ กลุ่มนักวิทยาศาสตร์สุดเจ๋งจากทั่วทุกมุมโลก อินเทอร์เน็ตกลายเป็นเครื่องมือสื่อสารเครื่องมือค้าปลีก เครื่องมือในการวิจัย เครื่องมือโฆษณาชวนเชื่อ เครื่องมือสอดแนม เครื่องมือการช้อปปิ้ง เครื่องมือออกเดท เครื่องมือเพื่อความบันเทิง และวิถีการโดดงานในขณะที่ทำให้ดูเหมือนว่าคุณกำลังทำงานหรือเรียนอยู่ ซึ่งเป็นสิ่งที่คุณอาจจะทำอยู่ตอนนี้ ในที่สุดแล้ว แม้ว่าคุณกำลังสื่อสาร โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าคุณแสดงความคิดเห็น และนั่นอาจทำให้คุณเป็นเป็นมนุษย์ที่ดีขึ้น
ที่มา Kurzgesagt – In a Nutshell Youtube Channel

สัตว์มีพิษ	ไวรัสอีโบลา	เอเลี่ยนสปีชี่ส์
กำเนิดจักรวาล	กำเนิดดวงอาทิตย์	ระบบสุริยะจักรวาล
ปริศนาของจักรวาล	การเดินทางข้ามกาลเวลา	สสารและปฏิสสาร
สิ่งมีชีวิตบนดาวอังคาร	บิ๊กแบงคืออะไร	สัตว์ใกล้สูญพันธุ์
สัตว์น้ำแปลก	ปลาแองเกลอร์	สัตว์ดูดเลือด
อันดับงูสวยงาม	อนาคอนด้า	ตัวอ่อนปลาฉลาม
เห็ดมีพิษ	ภัยของยาไอซ์	คลื่นยักษ์สึนามิ
กัญชาปลอดภัย	ไวรัสอีโบลา	ปรสิตที่น่ากลัว
สาเหตุสึนามิ	ทำไมผมร่วง	สงครามซีเรีย
ทำลายหลุมดำ	โลกของเรา	กระแสน้ำทะเล
วิธีทำลายเอกภพ	กลไกวิวัฒนาการ	ระบบภูมิคุ้มกัน

อิรัก ไอซิส และสงครามในซีเรีย

ทุกท่าน, คุณคงเริ่มคิดว่าปัญหาในอิรักได้รับการแก้ไขแล้วเพราะไม่ได้ข่าวมาสักพัก ทุกๆอย่างกลับกลายเป็น การ ฆาตกรรม ความยุ่งเหยิง และ ความรุนแรง เกิดอะไรขึ้น?

ในปี 2003 สหรัฐได้บุกอิรักด้วยโดยกล่าวหาว่ามีการติดต่อกับ  ผู้ก่อการร้าย และมีอาวุธอานุภาพทำลายล้างสูงไว้ในครอบครอง ซึ่งในเวลานั้น ซัดดัม ฮุดเซ็น เผด็จการผู้โหดเหี้ยมปกครองประเทศอยู่ เขาเป็นมุสลิมนิกายสุนหนี่ส่วนน้อยที่กำราบนิกายชีอะส่วนใหญ่ อิรักถูกพิชิดในเวลาอันรวดเร็ว แต่สหรัฐไม่มีแผนให้กับประเทศ แล้วต่อมา ชาวชีอะส่วนใหญ่ที่เคยถูกกดขี่ได้มารับช่วงต่อและเริ่มกดขี่ชาวสุนหนี่ เพราะว่าการกำราบนิกายอื่นได้พิสูจน์แล้วว่าเป็นความคิดที่ดี ซึ่งไม่น่าแปลกใจเลย ที่ชาวสุนหนี่ก็ได้ก่อกบฏขึ้น และกลุ่มก่อการร้ายอย่างอัลกออิดะห์ใช้เล่ห์เหลี่ยมเข้าไปในอิรักและกองกำลังท้องถิ่น ที่ส่วนมากเป็นชาวสุนหนี่ส่วนน้อย แล้วเริ่มโจมตีกองทหารสหรัฐและเริ่มแอบจัดตั้งรัฐใหม่ในอิรักในสงครามกลางเมืองอันนองเลือดปี 2006

ตั้งแต่นั้น ประชาชนชาวอิรักก็ถูกแบ่งแยกโดยศาสนา เป็นตลกร้ายในประวัติศาสตร์ การบุกของสหรัฐได้นำไปสู่รูปแบบใหม่ของการก่อการร้าย ซึ่งสหรัฐต้องการกำจัดเป็นอันดับแรก เพราะตอนนี้อิรักเป็นสถานที่อันสมบูรณ์แบบแก่การฝึกต่อต้านการก่อการร้าย เพื่อที่จะได้เข้าใจความขัดแย้งที่แสนสับซ้อนนี้ เราต้องเข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างมุสลิมสองนิกายหลักก่อน ชีอะและสุนหนี่ สุนหนี่มีประมาณ80%ในโลกมุสลิมและชีอะมีประมาณ20% และผู้ยึดมั่นในคำสอนของทั้งสองฝ่ายก็เกลียดกันมาเสียด้วย ซาอุดีอาระเบียและอิรัก ต่างก็เป็นผู้เล่นรายใหญ่ ในเกมส์สองความเชื่อนี้ ทั้งสองประเทศไม่แบ่งแยกรัฐ และศาสนา,ปัญหาภายใน,และเงินจากน้ำมันจำนวนมาก และต่างก็สนับสนุนกลุ่มที่สู้กับความเชื่ออื่น และหนึ่งมนองกรณก่อการร้ายที่สันสนุนโดยซาอุดิอารเบียคือกลุ่มรัฐอิสลามแห่งอิรัก หรือ ISI

ในปี 2010 อารับสปริงค์ได้เปลี่ยสถานการณ์ทั้งหมดในตะวันออกกลาง ในชีเรีย เผด็จการบัลชา อัลอัดชาดไม่ยอมลาออกและได้จุดชนวนสงครามกลางเมืองกับประชาชนของตัวเอง สงครามได้ยืดเยื้อ มีกลุ่มต่างชาติมากมายเข้าร่วมต่อสู้ ส่วนใหญ่เพราะเหตุผลทางศาสนาและเป้าหมายในการสร้างรัฐอิสรามในภูมิภาคนี้ และหนึ่งในนั้นคือISI ที่โหดร้าย ซึ่งตอนนี้กลายเป็น กลุ่มรัฐอิสรามแห่งอิรักและชีเรีย หรือISIS กลุ่มนี้ต่อสู้กับอิรักมาหลายปีและมีทหารที่คลั่งศาสนาและฝึกมาอย่างดีนับพันคน กลุ่มนี้ได้ยึดทางภาคเหนือของอิรักและมีความมุ่งมั่นอย่างที่จะสร้างรัฐศาสนา และกลุ่มนี้ก็เปลี่ยนเกมส์ในชีเรียอย่างไม่มีใครคาดคิด

ISISเป็นกลุ่มที่ป่าถื่อนและหัวรุนแรงอย่างคาดไม่ถึง ทำให้ไม่นานกลุ่มนี้ก็ทำสงครามกับเกือบทุกฝ่ายของกองทัพกบฏชีเรีย พวกเขาโจมตีและสังหารสมาชิคของกลุ่มก่อการร้ายมุสลิมอื่นๆ ในพื้นที่ของพวกเขา พวกเขาควบคุมและสร้างรัฐอิสรามที่มีกฎเกณฑ์เข้มงวดอย่างมาก นั่นทำให้แม้กระทั่งกลุ่มอัลกออิดะห์และซาอุดิอารเบียต้องตกใจและเลิกให้การสนับสนุน ISIS ถูกกล่าวหาว่ามีส่วนรับผิดชอบกับการสังหารหมู่ประชาชนผู้บริสุทธิ์,การระเบิดพลีชีพนับไม่ถ้วน ผู้หญิงและเด็กถูกจับเป็นตัวประกัน,การประหารชีวิตนักโทษและตัดหัว ทุกความสยดสยองในยุคกลางที่เราจะไม่ควรเห็น และการประชุมเต็มไปด้วยหลักมนุษยธรรมได้ตัดสินว่าได้เวลาแล้วที่จะยึดดินแดนของอิรักเพิ่มตั้งแต่สหรัฐถอนตัวจากอิรัก,นายยกรัฐมันตรีชาวชีอะ โนอูรี อัลมาลิกิ ได้ผูกขาดอำนาจและแบ่งแยกชาวชีอะในทุกที่ที่เป็นไปได้ รัฐบาลอิรักถูกมองอย่างกว้างขวางว่า,คดโกง,ไร้ความสามารถ,และถูกเกลียดโดยประชาชนส่วนใหญ่ กองทัพอิรักประกอบไปด้วยทหารประมาณ300000นาย ซึ่งมาจากเงินภาษีจำนวน 25000ล้านดอลลาร์ แต่กลับไม่ภักดีต่อรัฐบาลและหลบหนีหรีอหนีทหาร,ทำให้เสียเมืองไปทีละเมือง เพราะกลุ่ม ISIS ประกาศว่าผู้ที่อยู่ตรงข้ามกับพวกเขาจะต้องถูกสังหาร,พวกเขาได้พิสูจน์แล้วว่าพวกเขาหมายความตามนั้นจริง

ในเดือนมิถุนายน 2014 พวกนี้ได้เนื้อชิ้นใหญ่ของอิรัก, นั่นคือเมืองโมชูล, เมืองใหญ่อันดับสองของอิรัก พวกเขาขโมยหลายร้อยล้านจากธนาคารที่ยึดได้, ทำให้พวกเขาเป็นองค์กรก่อการร้ายที่รวยที่สุดบนโลก และพวกนี้ก็ทำงานอยู่ตลอดเพื่อสร้างสุดยอดรัฐศาสนายุคกลาง อิหร่านและสหรัฐถึงกับพิจรณาที่จะร่วมกันในการสู้กับกลุ่มนี้ นั่นแสดงว่าสถานการณ์ในตอนนี้น่ากลัวขนาดไหน เหตุการณ์ในอิรักแสดงให้เห็นอีกครั้งถึงการเอาเปรียบประชาชนที่คุณชนะในสงคราม,ปฏิเสธพวกเขา การแสวงหาผลประโยชน์ของประเศที่กำลังฟื้นฟู คือการหว่านเมล็ดปลูกให้เกิดความรุนแรงขึ้น ไม่ว่าจะด้วยวิธีไหน เราก็ต้องทำลายวงจรนี้

ที่มา Kurzgesagt – In a Nutshell Youtube Channel

สัตว์มีพิษ	ไวรัสอีโบลา	เอเลี่ยนสปีชี่ส์
กำเนิดจักรวาล	กำเนิดดวงอาทิตย์	ระบบสุริยะจักรวาล
ปริศนาของจักรวาล	การเดินทางข้ามกาลเวลา	สสารและปฏิสสาร
สิ่งมีชีวิตบนดาวอังคาร	บิ๊กแบงคืออะไร	สัตว์ใกล้สูญพันธุ์
สัตว์น้ำแปลก	ปลาแองเกลอร์	สัตว์ดูดเลือด
อันดับงูสวยงาม	อนาคอนด้า	ตัวอ่อนปลาฉลาม
เห็ดมีพิษ	ภัยของยาไอซ์	คลื่นยักษ์สึนามิ
กัญชาปลอดภัย	ไวรัสอีโบลา	ปรสิตที่น่ากลัว
สาเหตุสึนามิ	ทำไมผมร่วง	สงครามซีเรีย
ทำลายหลุมดำ	โลกของเรา	กระแสน้ำทะเล
วิธีทำลายเอกภพ	กลไกวิวัฒนาการ	ระบบภูมิคุ้มกัน
กษัตริย์เกาหลี	จักรพรรดิกวางสี	จักรพรรดิปูยี
ตำนานอโดนิส	โจนออฟอาร์ค	มู่กุ้ยอิง
จักรพรรดิเนโร	พระเจ้าเฮนรี่ที่ 8	อับราฮัม ลินคอล์น
พระเจ้าซุกจง	มาตาฮารี	เจ้าฟ้าหญิงบุญรอด
ตำนานธอร์	นิกิต้า ครุสชอฟ	สงครามเกาหลี
กำแพงเมืองจีน	อดอล์ฟ ฮิตเลอร์	พระนางเลือดขาว
อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์	สตีเฟน ฮอว์คิง	ลีโอ ตอลสตอย
สตีฟ จ็อบส์	เจ้าพระยาวิชเยนทร์	พระนางมัสสุหรี