เรื่องย่อ บ้านทรายทอง พจมาน สว่างวงศ์

พจมาน พินิตนันท์ (พีชยา วัฒนามนตรี) เดินทางมายังบ้านทรายทองตามคำสั่งเสียในสมุดบันทึกของ พระดุลยธรรมพินิต หรือ พนา (นุติ เขมะโยธิน) บิดา ซึ่งเสียชีวิตลงให้เธอมาขออาศัยอยู่กับญาติที่บ้านหลังนี้ เพื่อลดทอนค่าใช้จ่ายในการเรียนโรงเรียนประจำ วันแรกที่มาถึงบ้านทรายทอง พจมานไม่ได้รับการต้อนรับดังที่เธอหวังไว้ เนื่องจาก วันแรกที่มาถึงบ้านทรายทอง พจมานไม่ได้ รับดังที่เธอหวัง เนื่องจาก หม่อมพรรณราย (ดวงดาว จารุจินดา) ซึ่งมีศักดิ์เป็นป้าของเธอ เพราะเป็นลูกพี่ลูกน้องของบิดา ไม่อยู่ต้อนรับ แม้ว่าคุณนายพระดุลย์ (กชกรณ์ นิมากรณ์) มารดาของพจมานจะได้ส่งจดหมายแจ้งข่าวการมาของเธอล่วงหน้าแล้วก็ตาม แต่ความอ่อนล้าจากการเดินทางและความผิดหวังทำให้พจมานเป็นลมหมดสติไปต่อหน้า ม.ร.ว.ภาระดีสว่างวัฒน์ หรือ คุณหญิงใหญ่ (นุสบา ปุณณกันต์) ลูกสาวคนโตหม่อมพรรณรายซึ่งเป็นคนรับหน้าพจมานในวันนั้น แม้ภ่ยนอกคุณหญิงใหญ่จะดูเป็นคนเย็นชา อารมณ์ร้อน แต่ลึกๆ แล้วเป็นคนมีเมตตา เมื่อพิจารณาจากจดหมายยืนยันของบิดาจากมือพจมาน ถึงแม้คุณหญิงจะไม่ได้เปิดอ่านเพราะไม่ได้จ่าหน้าถึงจัวเธอ แต่เธอตัดสินใจอนุญาตให้พจมานพักที่บ้านทรายทองจนกว่าจะได้พบกับหม่อมพรรณราย

หม่อมพรรณรายกลับจากบ้านตากอากาศที่ศรีราชา พร้อม ม.ร.ว.ภาวิณีจรัสเรือง หรือ คุณหญิงเล็ก (ณัฐชา นวลแจ่ม) บุตรสาวคนสุดท้อง เมื่อทราบเรื่องว่าคุณหญิงใหญ่รับตัวพจมานไว้ในบ้าน ก็เกิดโทสะต่อว่าต่อขานบุตรสาวคนโตต่างๆนานา และพยายามผูกเรื่องของบิดามารดาของพจมานไปในทางลบ แต่ยิ่งเล่าก็ยิ่งทำให้คุณหญิงใหญ่ทราบแน่ชัดว่าพจมานมีความเกี่ยวดองเป็นญาติกับสกุล สว่าววงศ์ แห่งบ้านทรายทองจริง เพราะพจมานเป็นธิดาของ พนา พินิตนันทน์ บุตรชายของคุณปู่ สุรพล (ธัญวิศิฏฐ์ เสียงหวาน) น้องชายแท้ๆ ของเจ้าคุณราชาพิพิธ (สะอาด เปี่ยมพงษ์สานต์) ผู้เป็นบิดาของหม่อมพรรณราย ที่สำคัญ มารดาของพจมานเมื่อครั้งติดตามบิดาของพจมานมาอาศัยอยู่ที่บ้านทรายทอง เพื่อเรียนวิชากฎหมาย ได้เคยบริบาลเฝ้าไข้คุณยายของคุณหญิงใหญ่จวบจนวาระสุดท้ายของชีวิต คุณหญิงใหญ่ซาบซึ้งในความดี และตัดปัญหารำคาญใจเรื่องที่หม่อมพรรณรายกล่าวหาว่าเธอเป็นผู้ชักนำพจมานเข้ามาอยู่ในบ้าน ด้วยการรับอาสาดูแลพจมาน และให้พจมานอยู่ภายใต้การปกครองของเธอขณะอาศัยอยู่ในบ้านทรายทอง พจมานสนิทกับ นมทิพย์ (วาสนา สิทธิเวช) ซึ่งทำหน้าที่ดูแลเด็กชายวัย 14 ปี คือ ม.ร.ว.ภาณุทัตสวัสดี หรือ คุณชายน้อย (ด.ช.พีรพล เพิ่มเพ็ชร์) ลูกคนสุดท้องของหม่อมพรรณราย ที่มีร่างกายพิการ ขาเป๋ ปากเบี้ยว และรูปร่างเล็กกว่าอายุจริง และเกิดมาได้ไม่นานหม่อมพ่อก็เสียชีวิตลง หม่อมพรรณรายจึงชิงชังลูกชายคนนี้ถึงขั้นโยนให้แม่นมทิพย์เลี้ยงดูที่เรือนคนใช้ พจมานเอ็นดูสงสารชายน้อย รักเหมือนน้องเช่นเดียวกับ พจนา (สวีเดน ทะสานนนท์) และ พจนีย์ (กชกร ส่งแสงเติม) น้องชายและน้องสาวของเธอ

พจมานพักอยู่ในบ้านทรายทองอย่างผู้อาศัย ต้องมำงานบ้านแทบไม่ต่างจากบ่าวไพร่ เพราะโดนหม่อมพรรณรายกับหญิงเล็กคอยเล่นงานอยู่เรื่อยๆ ยังมี แพรวพรรณ (สรารัตน์ หรุ่มเรืองวงศ์) น้องสาวของหม่อมพรรณราย ที่ย้ายมาอยู่ด้วยชั่วคราว ระหว่างที่กำลังสร้างบ้านใหม่ โดยมีสามีคือ ประสพ อลงกรณ์ (สมิท ธนโชติ) และลูก 2 คนคือ แสงโสม (ปทิตตา อัธยาตมวิทยา) และ สืบ (วรรณภูมิ ทรงสุภาพ) มาอยู่ด้วย ช่วยเล่นงานพจมาน

พจมานทราบว่าเจ้าคุณราชาพิพิธ พี่ชายแท้ๆ ของคุณปู่สุรพล ผู้เป็นบิดาของ พนา พินิตนันท์ บิดาของเธอยังมีชีวิตอยู่ จึงเข้าไปกราบเรียนว่าเธอได้เข้ามาขออาศัยบารมีท่านในบ้านทรายทอง แต่เมื่อไปพบเข้าจริงๆ เจ้าคุณราชาพิพิธกลับมีอาการหวาดผวา เมื่อได้ยินชื่อ สุรพล และเพ้อออกมาว่าสุรพลกลับมาแก้แค้นจะทวงบ้านทรายทองคืน

พจมานไม่มีความสุขเมื่อมาอยู่ที่บ้านทรายทอง กระทั่ง ม.ร.ว.ภราดา พัฒน์ระพี (วีรภาพ สุภาพไพบูลย์) หรือ ชายกลาง ข้าราชการประจำกระทรวงการต่างประเทศ ลูกชายคนรองของหม่อมพรรณราย กลับมาจากต่างประเทศ ได้มารับหน้าที่เป็นผู้ปกครองให้ ทำให้พจมานทราบซึ้งใจมาก ทั้งชายกลางและพจมานต่างเริ่มมีใจให้กันโดยไม่รู้ตัว เมื่อต่างเข้ามามีบทบาทในชีวิตของกันและกัน จนผูกพันกันมากขึ้นเรื่อยๆ

หญิงเล็กจงเกลียดจงชังพจมานมากขึ้นทุกวัน จึงวางแผนทำลายพจมาน เมื่อชายกลางไปดูงานต่างประเทศ โดยการจะทำให้เสียคน โดยการพาพจมานไปเข้าสมาคมและทำความรู้จักกับบุคคลต่างๆ ซึ่งมีความประพฤติไม่ดี ส่วนมากจะเป็นเสือผู้หญิงมากหน้าหลายตา โดยทำทีเป็นขอตอบแทนพระคุณของคุณชายกลางที่มอบเงินในการจัดงานหมั้นระหว่างเธอกับ ท่านชายเอนกนพรัตน์ หรือ ท่านต้อม (เขต ฐานทัพ) เจ้าพี่อของ ท่านหญิงปิยะฉัตรโสภา หรือ ท่านติ๋ว (ขวัญกวินท์ ธำรงรัฐเศรษฐ์) สตรีสูงศักดิ์ซึ่งสนิทสนมกับคุณหญิงเล็กเพราะหมายปองในตัวคุณชายกลาง โดยอาสาจะเป็นผู้ปกครองให้แก่พจมาน และรับปากว่าจะดูแลพจมานเป็นอย่างดี ชายกลางตกลงให้หญิงเล็กดูแลพจมาน แผนร้ายต่างๆ จึงเริ่มต้นขึ้น หญิงเล็กอนุญาตให้ นกุล (ชยพล บุนนาค) เพื่อนชายคนสนิทของพจมานที่เติบโตมาด้วยกันตั้งแต่อยู่บ้านที่ต่างจังหวัด มาพบพจมานที่บ้านทรายทองได้ ทั้งที่ตอนต้นเคยกระทั่งตบหน้าพจมานและสั่งห้ามเด็ดขาดไม่ให้พบปะกับนกุล แต่ครั้งนี้หญิงเล็กหวังจะให้ทั้งสองมีโอกาสใกล้ชิดและทำเรื่องไม่ดีไม่งามขึ้น แต่เหตุการณ์กลับไม่เป็นไปตามคาด เมื่อไม่สำเร็จ คุณหญิงเล็กจึงพาพจมานออกสมาคม ไปเต้นรำ ตีเทนนิส ดื่มน้ำชา ตามที่ต่างๆ ซึ่งจะมีท่านต้อมไปด้วยเสมอ ทำให้ท่านต้อมเริ่มสนใจในตัวพจมานขึ้นมา

เมื่อชายกลางกลับมาเมืองไทย ท่านต้อมบอกขอยกเลิกการหมั้นกับหญิงเล็ก เพราะไม่พอใจที่หญิงเล็กหลอกพจมานให้ไปเที่ยวกับ บุญล้อม (อรุชา โตสวัสดิ์) เพื่อหลอกให้พจมานไปถ่ายหนังโป๊ แต่ท่านต้อมไปช่วยไว้ทัน ทำให้ท่านต้อมไม่พอใจพฤติกรรมที่ไม่ดีของหญิงเล็ก

หญิงเล็กเสียใจมากที่ถูกถอนหมั้น ขณะที่พจมานไม่สบายใจเมื่อรู้ว่าท่านต้อมขอเธอแต่งงาน หม่อมเจ้าหญิงนพมณี หรือ ท่านตุ้ม (วรางคนาง วุฑฒยากร) น้องสาวคนเล็กของท่านต้อม ที่เป็นเพื่อนเรียนหนังสือด้วยกันมา รวมถึง หม่อมเจ้าหญิงวิมลสุดา หรือ ท่านอ้อม (พิมประภา ตั้งประภาพร) เพื่อนสนิทของพจมานต่างก็พากันสนใจว่าพจมานจะตัดสินใจอย่างไร

เจ้าคุณราชาพิพิธป่วยหนัก ก่อนจะเสียชีวิตได้บอกให้ทุกคนรู้ว่าเจ้าของบ้านทรายทองที่แท้จริงคือ สุรพล ปู่ของพจมาน แต่ท่านไม่บอกเรื่องนี้ให้ใครรู้ เพราะต้องการให้บ้านทรายทองเป็นของลูกหลานตนเอง ทันทีที่ชายกลางรู้จึงตัดสินใจจะย้ายออกไป พจมานขอร้องให้ทุกคนอยู่ต่อ เพราะเธอไม่ได้ต้องการบ้านทรายทอง เธอต้องการแค่อาศัยชั่วคราวระหว่างเรียนหนังสือเท่านั้น แต่ชายกลางปฏิเสธ

พจมานได้รับโทรเลขจากพจนา ผู้เป็นน้องชายว่ามีเรื่องร้อน ให้รีบกลับบ้านด่วน นกุลอาสากลับไปเป็นเพื่อน และเรื่องร้อนที่พจมานได้รับทราบ คือการหนีตามผู้ชายไปของพจนีย์ น้องสาวคนเล็กของเธอ ส่วนพจนาเองก็ได้ลูกสาวตาแป๊ะขายผักมาเป็นภรรยา พจมานรู้สึกท้อแท้ใจ ชายกลางตามพจมานมาที่บ้าน บอกว่าท่านต้อมต้องการคำตอบเรื่องการแต่งงาน พจมานนั้นรักชายกลาง เช่นเดียวกับที่เขาก็รักเธอ แต่ต่างฝ่ายต่างมีทิฐิจึงไม่มีใครแสดงความรู้สึกให้อีกฝ่ายรู้

พจมานกลับมาที่บ้านทรายทอง หญิงใหญ่เดินไปหาพจมานที่ห้อง สวมสร้อยให้และชี้แนะวิธีคิด สิทธิ์ในการตัดสินใจในเรื่องความรัก และบอกเป็นนัยๆ ว่าคุณชายกลางรู้สึกพิเศษต่อพจมาน จังหวะนั้น บ่าวขึ้นมาตาม แจ้งว่าคุณชายกลางให้มาเรียนว่าท่านต้อมมาขอพบ คุณหญิงใหญ่พูดกับพจมานอย่างหวังดีว่า ถึงเวลาแล้วที่พจมานจะต้องเลือกคนที่เธอรัก

พจมานปรากฏตัวต่อหน้าท่านชายต้อมผู้เพียบพร้อม โดยไม่รู้ว่าชายกลางยืนแอบมองอยู่ แต่แล้วนกุลก็ปรากฏตัวขึ้นเช่นกัน พจมานดีใจที่ได้พบเพื่อนรัก ในวินาทีแห่งการตัดสินใจ เธอลืมตัว ตรงไปที่นกุล ท่านชายต้อมถึงกับงงงัน ยอมรับการปฏิเสธ ขณะที่ชายกลางก็ประหลาดใจและผิดหวังมาก ชายกลางเดินหายเข้าไปในห้องสมุด พจมานรู้สึกตัว ทิ้งชายหนุ่มตรงหน้าทั้งสองคนไว้้ววิ่งตามชายกลางไปที่ห้องสมุด ทำให้ทุกคนทราบคำติบว่า แท้ที่สุดแล้ว คนที่เธอเลือกที่จะรักก็คือคุณชายกลางนั่นเอง แต่นั่นย่อมไม่ใช่จุดจบของเรื่องราว หากเป็นปฐมบทแห่งการเริ่มต้นชีวิตรักระหว่างคุณชายกลาง และ พจมาน สว่างวงศ์ แห่งบ้านทรายทอง